نویسنده : حسین عباس زاده
سال جاری از سوی مقام معظم رهبری با عنوان سال حمایت ازکالای ایرانی نامگذاری شد با این وجود صنایع دستی بعنوان ایرانی ترین کالا در جامعه مورد توجه مردم و هنرمندان و صنعتگران بوده که عمده فعالیت ها ی اقتصای خانواده ها بویژه روستائیان و مرز نشینان در استان خراسان جنوبی در حوزه کسب و کار های خانگی و کارگاههای خرد با محوریت صنایع دستی پیگیری می شود لازم دانستیم تا نظرات و دیدگاههای معظم له را در این خصوص مورد توجه قرار داده تا راهشای فعالیت های استان باشد
نظر رهبر معظم انقلاب با این مضمون که «هیچ تفکری در تاریخ ثبت نمیشود مگر اینکه با هنر آمیخته شود» لزوم حساسیت توجه به مقوله هنر را دو چندان می کند. حوزه فرهنگ و هنر همیشه از دغدغه های اصلی ایشان بوده و هست . در این میان صنایع دستی و هنرهای سنتی به عنوان ستون فرهنگ این سرزمین که علاوه بر ارزش های فرهنگی به عنوان ستون استقلال اقتصادی نیز مطرح می باشد از اهمیت بالایی برخوردار است.
نامگداری سال جاری با عنوان سال حمایت از کالای ایرانی ، نشانگر نگاه ویژه ایشان به این مقوله است. به طور قطع صنایع دستی به دلیل داشتن ظر فیت های عظیم اقتصادی و فرهنگی می تواند نقش موثری در تحقق منویات معظم له داشته باشد. پس نگاه ویژه به این مهم باید بیش از پیش در راس توجه احاد مختلف جامعه ، به ویژه مسئوولان امر باشد.
صنایع دستی، از دیرباز عامل ایجاد اشتغال و درآمد به ویژه در مناطق روستایی و عشایری، و همچنین برای بعضی شهرنشینان بوده است. امروزه نیز به رغم گسترش محصولات صنعتی در همه کشورها، صنایع دستی نه تنها ارزش خود را از دست نداده است، بلکه هر روز بیشتر مورد توجه قرار می گیرد. در کشور ما نیز صنایع دستی با اتکا به پشتوانه غنی فرهنگ ایران اسلامی، در سه دهه اخیر، به نحو چشم گیری گسترش یافته است؛ به گونه ای که در زمینه سیاست گذاری و هدایت صنایع دستی، از ایران به عنوان یکی از کشورهای بسیار موفق در مجامع بین المللی یاد می شود .
سفره رنگین صنایع دستی ایران، هم اکنون هنرمندان بیشماری را مستقیم و غیر مستقیم گرد خود آورده است. جالب اینکه بیش از هفتاد درصد از فعّالان صنایع دستی ایران را زنان تشکیل می دهند. از این رو، می توان گفت زنان هنرمند ایرانی، بالاترین سهم را در تولید آثار صنایع دستی کشور بر عهده دارند.
بدون تردید یکی از دلایل مهم در توجیه جنبه های مثبت صنایع دستی، به اثرات آن در مبارزه با انواع بیکاری مربوط می شود. بیکاری، یکی از مسائل پیچیده کشورهای رو به رشد است که از افزایش سریع جمعیت سرچشمه می گیرد. در بین انواع بیکاری، شایع ترین آن در کشورهای در حال توسعه، بیکاری پنهان است. به ویژه در آن دسته از کشورها که هنوز ساختار جامعه کشاورزی و روستایی به صورت سنتی و کهن باقی مانده است، بیکاری پنهان بیشتر به چشم می خورد. صنایع دستی با قابلیت ها و خصوصیات ویژه خود، می تواند نقش مهمی در حل معضل بیکاری و ایجاد اشتغال برای بیکاران ایفا کند.در شرایط حاضر که بیکاری از معضلات اصلی جامعه محسوب می شود و همچنین وابستگی به درآمد حاصله از نفت بیش از هر زمان دیگری احساس می شود حمایت و سیاست گذاری صحیح در عرصه صنایع دستی و هنرهای سنتی ممیتواند یکی از راههای برون رفت از بحران باشد. رهبر انقلاب نیز به سیاست گذاری صحیح در عرصه صنایع دستی اشاره داشته و تاکید دارند که : باید با سرمایه گذاری جدی صنایع دستی را رونق کامل داد و با سیاست گذاری صحیح راه ورود گسترده تولیدات هنرمندان ایرانی را به بازارهای جهانی هموار ساخت. ( ۱۹ / ۴ / ۱۳۸۳ )
ایشان درجای دیگر با اشاره به تکیه بر توانمندی های داخلی و بهرمندی از گنجینه های میراث فرهنگی می فرمایند : ما احتیاج داریم به امید به شوق به کار ، به اعتماد به نفس، به کم کردن تکیه بر بیگانگان و فرهنگشان ، رفتارشان ،بخشنامه های فکری و فرهنگی شان، ما احتیاج داریم به جوشیدن از درون به استخراج گنجینه هایی که در میراث فرهنگی ماست. ( ۱۸ / ۲ / ۱۳۸۷ ) و هیچ هنری به خوبی هنر صنایع دستی نمی تواند امید به شوق به کار ، به اعتماد به نفس، به کم کردن تکیه بر بیگانگان و فرهنگشان ، رفتارشان ،بخشنامه های فکری و فرهنگی شان، را انتقال دهد و تداوم بخشد. در حقیقت صنایع دستی، دمیدن روح زیبایی و طراوت به زندگی انسان هاست و این تکیه بر خود و این جوشش ازدرون دست یافتنی است با توسعه صنایع دستی ملی .
ایشان با اشاره به این موضوع که ما صنایع دستی داریم که قابل تقلید نیست . چون این صنایع دستی اختصاصی است و ترکیبات ذهنی و روحی و اقلیمی در این مصنوعات اثر دارد بی همتایی صنایع دستی ایران می ستایند.
در صنایع دستی ایران، ذوق هنری و بردباری و وسواس هنرمندان ایرانی، در ریزه کاری فنون هنری دیده می شود و آنها همیشه در این هنر پیشتاز بوده اند. به نحوی اسرارآمیز، در صنایع دستی ایران، تصویر یک زندگی نهفته است؛ یک زندگی با رنج ها و شکل های بسیار، همراه با شوق و زیبایی. به گفته مقام معظم رهبری، «صنایع دستی تنوعی که دارد، تجملی که دارد و ذوقی که در آن به کار رفته، زیبا و همه کس پسند است.»
ایشان با اشراف و دقت نظری که در این زمینه دارند به روشنی به ابعاد گسترده و متعدد علمی و هنری و فرهنگی صنایع دستی اشاره کردند که می تواند زمینه ساز توسعه همه جانبه اقتصادی ایران و بویژه اقتصاد استان خراسان جنوبی که با خشک سالی های پیا پی مواجه می باشد را فراهم نماید . امید که فرمایشات ایشان همواره چراغ راه برنامه ریزی و توسعه همه جانبه استان کما فی السابق باشد . ان شاالله