، علی‌اصغر میرباقری‌فرد در نشست مجازی با موضوع ابعاد و اهداف همایش‌های بین‌المللی انجمن ترویج و برگزاری شانزدهمین همایش در دانشگاه بیرجند افزود: از ابتدا تا امروز بستر اصلی شکل‌گیری و تشکیل زبان و ادب فارسی، این خطه غنی و فرهنگی از کشور است.

وی با اشاره به برگزاری شانزدهمین گردهمایی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی در دانشگاه بیرجند (اسفند ۱۴۰۰) گفت: خراسان پایگاه و جایگاه زبان و ادب فارسی است و استان خراسان جنوبی نیز از این ظرفیت کامل برخوردار است.

رییس انجمن ترویج زبان و ادب فارسی اظهار داشت: این استان به سبب غنای فرهنگی و دیرینه که در حوزه زبان و ادب فارسی دارد و هم دانشگاه بیرجند که جزو دانشگاه‌های خیلی خوب کشور به‌ویژه در حوزه علوم انسانی، زبان و ادبیات فارسی و دیگر حوزه‌ها از جمله زبان عرب و ادبیات تطبیقی خیلی فعال است.

وی افزود: انجمن زبان و ادب فارسی با دانشگاه بیرجند ارتباط عمیق دارد و نشریه مشترک انجمن ترویج با این دانشگاه در حوزه ادبیات تطبیقی منتشر می‌شود همچنین کارگروه تخصصی ادبیات تطبیقی ما که با همت و مدیریت استاد دکتر انوشیرانی تشکیل شده، پایگاه آن در دانشگاه بیرجند است.

میرباقری‌فرد از موافقت با راه‌اندازی شعبه انجمن در دانشگاه بیرجند خبر داد و گفت: مکاتبات به‌طور رسمی انجام شده و به همت و یاری همکاران دانشگاه بیرجند به‌زودی شاهد افتتاح دفتر این شعبه خواهیم بود و نقطه عطفی است که این انجمن با قدرت و پرتوان ادامه یابد.

وی عنوان کرد: دانشگاه بیرجند با وجود زیرساخت‌های خوب و از همه مهمتر همکاران توانمند، علاقمند، صاحبنظر و کوشا در این حوزه سرمایه بزرگی برای مجموعه کشور فراهم کرده و امیدوارم همانطور که پرنشاط برای برگزاری این گردهمایی پا به میدان گذاشتند در آینده سهمی درخور برای ارتقای زبان و ادب فارسی برداشته و رسالت و تعهد علمی خود را با توانمندی محقق کنند.

رییس انجمن ترویج زبان و ادب فارسی گفت: یکی از دستاوردهای بزرگ این گردهمایی‌ها این است که بستر و ظرفیتی فراهم می‌کند که از آن پس، نقطه شروعی است تا آن دانشگاه‌ها در حوزه زبان و ادب فارسی بوانند ظرفیت‌های بالقوه را جهت دهند و در حیطه تعاملات و همکاری‌های علمی در داخل و خارج از کشور پررنگ‌تر حضور پیدا کرده و شاهد تحول در حوزه زبان و ادب فارسی باشیم.

وی افزود: بعد از برگزاری این گردهمایی، بدون شک نام دانشگاه بیرجند با شرایط خوبی که فراهم شده است در عرصه زبان و ادب فارسی، حوزه ادبیات تطبیقی، آموزش زبان و ادب فارسی، در مجموعه دانشکده زبان و ادبیات فارسی و حوزه‌های مرتبط مانند زبان و ادبیات عرب خواهد درخشید.

میرباقری‌فرد بیان کرد: امسال علاوه بر اهدافی که در ذیل بیان شده از شخصیت‌هایی که در حوزه زبان و ادب فارسی تاثیرگذار هستند نیز تقدیر خواهد شد.

وی گفت: مقدمات انتشار نشریات برگزیده غیرعلوم انسانی که با زبان فارسی منتشر شده نیز با همکاری پایگاه استنادی جهان اسلام فراهم شده است همچنین در حوزه بین‌الملل با همکاری مرکز همکاری‌های بین‌المللی وزارت علوم و دفتر معاونت زبان و ادب فارسی و ایران‌شناسی هماهنگی لازم انجام شده که امسال پررنگ‌تر حضور دارند.

رییس انجمن ترویج زبان و ادب فارسی افزود: با وزارت علوم کوشش کردیم بیشتر همکاری کنیم تا ظرفیت بیشتری از این گردهمایی در اختیار مجموعه قرار بگیرد و در باب ترویج زبان و ادب فارسی خارج از کشور به‌ویژه کرسی‌های زبان و ادب فارسی در دانشگاه‌های دنیا، مسائل و مشکلات بررسی شود.

وی عنوان کرد: در بخش بین‌المللی گردهمایی هرچند در سال‌های گذشته مطلوب بود اما امسال نقطه عطفی در فعالیت‌ها ارائه و رو به جلو حرکت می‌کنیم،  با توجه به شیوع ویروس کرونا اما استفاده از بسترهای مجازی فرصت‌های کم‌نظیری در اختیار ما قرار داده که در عرصه بین‌الملل می‌توانیم بسیار فعال باشیم.

میرباقری‌فرد گفت: یکی از کارهای مهمی که امسال برای نخستین بار انجام خواهد شد اینکه جایزه‌ای به پژوهش‌های برگزیده در حوزه ترویج زبان و ادب فارسی به غیرفارسی زبانان به نام دکتر “زهرا استادزاده” همکاری که سال‌ها به عنوان بازرس یا عضو علی‌البدل با مدیریت انجمن زبان و ادب فارسی همکاری می‌کرد و سال گذشته در اثر ابتلا به کرونا به رحمت ایزدی پیوست، داده خواهد شد.

وی افزود: از امسال انجمن ایران‌شناسی نیز با گردهمایی ترویج زبان و ادب فارسی مشارکت خواهد کرد تا علاوه بر حوزه زبان و ادب فارسی حوزه ایران‌شناسی هم در گردهمایی‌ها بسط داده شود.

رییس انجمن ترویج زبان و ادب فارسی اظهار داشت: اقدام دیگری که اولین بار در دانشگاه بیرجند انجام خواهد شد اینکه گروه‌های ۱۵گانه انجمن قرار است برنامه‌های ویژه برای ارائه برنامه‌های آینده و عملکرد خود در گذشته ارائه کنند تا مجالی باشد برای اینکه کسانی که کمتر با کارگروه‌های تخصصی ارتباط برقرار کرده‌اند بتوانند از بستر و فضای این گردهمایی استفاده و ارتباط بیشتری با استادان، دانشجویان و علاقه‌مندان حوزه زبان و ادب فارسی برقرار کنند.

وی همچنین با اشاره به تاریخچه تشکیل انجمن ترویج زبان و ادب فارسی گفت: این انجمن در سال ۱۳۵۰ بوسیله چند تن از استادان زبان و ادبیات فارسی کشور و با همت استاد مهدی محقق، سید جعفر شهیدی و بسیاری استادان دیگر تاسیس شد و از آن سال کوشش کرد در حوزه گسترش زبان و ادب فارسی، برگزاری مناسبت‌ها، بزرگداشت‌ها و همین طور نشر تحقیقات ارزشمند در حوزه زبان و ادب فارسی فعالیت‌های متناسب با امکانات، توان خود و با توجه به شرایط و اقتضائات هر دوره انجام دهد.

میرباقری‌فرد افزود: سیر این فعالیت‌ها ادامه پیدا کرد و در دوره بعد از انقلاب نیز این فعالیت‌ها ادامه داشت به‌خصوص بعد از برگزاری بزرگداشت مرحوم استاد احمد آرام که یکی از جلسات برگزیده برای تکریم شخصیت علمی ایشان بود و همین طور انتشار منشورات انجمن ادامه یافت.

وی گفت: سال ۸۳ هیات موسس انجمن تشکیل و اساسنامه انجمن متناسب با شرایط و اقتضائات جدید بازبینی شد که عنوان انجمن از استادان زبان و ادب فارسی به انجمن ترویج زبان و ادب فارسی تغییر یافت و متناسب با اهداف جدیدی که پیش‌بینی شده بود ساختار جدیدی برای این انجمن تعریف شد.

رییس انجمن ترویج زبان و ادب فارسی اظهار داشت: بعد از سال ۸۳ در ساختار انجمن تشکیل کارگروه‌های تخصصی و پژوهشی و فعالیت‌های متنوع دیگر در دستور کار گرفت و در سیر فعالیت‌های انجمن کوشش شد هر دوره کارها، اهداف، اولویت‌ها، راهبردها بازبینی و با شرایط روزگار متناسب‌سازی شود و به این صورت پیش رفت که بتوانیم مرتب در ساختار انجمن بازیگری کنیم.

وی افزود: انجمن زبان و ادب فارسی در ساختار جدید با آسیب‌شناسی فعالیت‌هایی که انجام داده و بازنگری در اهداف و سیاست‌های خود اکنون با رویکرد جدید به عرصه فعالیت‌های زبان و ادب فارسی وارد شده است.

میرباقری‌فرد گفت: بر این مبنا شعبه‌های انجمن در استان‌ها ایجاد شده و شعبه‌های بین‌المللی انجمن نیز در حال راه‌اندازی است، انجمن‌ در شبه قاره پاکستان از جمله ترکیه، آسیای میانه و کشورهای دیگر مذاکره و مطالعه می‌شود تا شعبه‌ها گسترش یابد.

وی با بیان اینکه تاکنون ۱۵ کارگروه تخصصی تشکیل شده است گفت: هر کارگروه یک برنامه پنج ساله، شورای برنامه‌ریزی و شبکه‌ای از متخصصان را تشکیل داده‌ و اکنون جمع زیادی در داخل و خارج کشور به‌صورت سامان‌یافته در قالب شبکه‌های تخصصی شعبه‌ها یا شوراهای سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و علمی مشارکت دارند.

رییس انجمن ترویج زبان و ادب فارسی از انتشار ۵۱ عنوان کتاب از آغاز به‌کار انجمن زبان و ادب فارسی تاکنون خبر داد و افزود: برنامه‌ریزی شده در چارچوب کارگروه‌های تخصصی این موضوع دنبال شود.

وی هدف اصلی این انجمن را ترویج عمیق زبان و ادبیات فارسی در داخل  و خارج از کشور دانست و اظهار داشت: در این دوره‌ها کوشش شده به شکل مطلوب و متناسب با امکاناتی که در اختیار انجمن است از بدنه تخصصی استادان، همکاران و دانشجویان توانمند، علاقه‌مند و فعال زبان و ادب فارسی استفاده کرده و برنامه‌ها پیش برده شود.

میرباقری‌فرد با اشاره به برگزاری شانزدهمین گردهمایی ترویج زبان و ادب فارسی در بیرجند گفت: اسفند امسال این مرحله از گردهمایی انجمن با همت و تلاش استادان و همکاران دانشگاه بیرجند در این دانشگاه برگزار می‌شود تا بتواند در سیر تکاملی خود بهتر و پویاتر از گذشته ادامه یابد.

وی با اشاره به فلسفه تشکیل و برگزاری این گردهمایی‌ها افزود: عنوان این برنامه گردهمایی است به معنای اینکه یک بسته برنامه کامل و متنوع در این رویداد بزرگ علمی، فرهنگی و ادبی سالانه اجرا و برنامه‌ریزی می‌شود.

رییس انجمن ترویج زبان و ادب فارسی با بیان اینکه در گردهمایی‌های سالانه چند هدف مهم دنبال می‌شود گفت: یکی از اهداف اصلی گردهمایی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی پیوند سه نسل استادان پیشکسوت و صاحبنظر، نسل میانی (شاگردان این استادان) و نسل جوان یا دانشجویان تحصیلات تکمیلی است که می‌توانند در این گردهمایی ارتباط عمیق، پیوسته، سامان‌یافته و پویا داشته باشند.

وی ادامه داد: حضور استادان پیشکسوت و صاحبنظر بسیار با برکت و نگاه‌ها، دیدگاه‌ها و نظریه‌های این افراد برای گردهمایی انجمن زبان و ادب فارسی مغتنم است لذا در این مراسم یکی از پایه‌های ثابت هستند.

میرباقری‌فرد گفت: تا قبل از شیوع کرونا جلسات گردهمایی حضوری برگزار می‌شد اما با مجازی شدن برنامه‌ها، همچنان اهداف دنبال و ارتباط بین سه نسل برقرار می‌شود.

وی ارائه یافته‌های تازه پژوهشی و علمی در حوزه زبان و ادب فارسی در یک سال گذشته در داخل و خارج کشور را از دیگر اهداف این گردهمایی برشمرد و گفت: این هدف در قالب سخنرانی‌های کلیدی و فراخوان‌ها محقق می‌شود.

میرباقری‌فرد اضافه کرد: از جمله اهداف دیگر این است که مسائل، نیازها، اقتضائات و مشکلات زبان و ادب فارسی که در یک سال شناسایی شده، احصا شود و در قالب جلسات و میزدگردها درباره آن بحث و گفت و گو کرده و به نهادها و سازمان‌های مسوول منتقل می‌کنیم تا کمک کنند مشکلات کمتر و اهداف و نیازهای جدید در برنامه‌ها دیده شود.

وی گفت: کوشش می‌کنیم مهارت‌ها در حوزه تولید علم و ارائه یافته‌های جدید علمی از یک طرف و جنبه‌های کاربردی در زبان و ادب فارسی از طرف دیگر در قالب کارگاه‌ها در این گردهمایی‌ها دنبال شود.

رییس انجمن ترویج زبان و ادب فارسی افزود: به همین دلیل تشکیل کارگاه‌های مختلف برای شکل‌بخشی به این مهارت‌ها از دیگر اهداف است که می‌کوشیم گردهمایی‌ها در دانشگاه‌های جامع استان‌ها برگزار شود.

وی با بیان اینکه تاکنون ۱۶ دانشگاه کشور میزبان برگزاری گردهمایی زبان و ادب فارسی بوده‌اند گفت: این گردهمایی هر سال در یک استان برگزار می‌شود تا از این طریق، ادبیات بومی آن استان را برجسته کنیم و سرمایه بی‌نظیری که به عنوان فرهنگ و ادب عامه در اختیار داریم در این نشست‌ها برجسته‌تر و فرصتی برای معرفی باشد.

میرباقری‌فرد انتخاب رساله‌های برتر در حوزه زبان و ادب فارسی را از دیگر اهداف این گردهمایی ذکر کرد و افزود: رساله‌های برتر دانشجویان در این گردهمایی شناسایی و هر سال برای یک تا سه رساله جوایزی تعیین و برای انتشار آن اقدام می‌شود.

وی بیان کرد: این جوایز از سال قبل به یاد زحمات و کوشش‌های بسیار ارزشمند استاد بزرگ زبان و ادب فارسی به نام دکتر مهدی محقق نامگذاری شده است.

شانزدهمین گردهمایی بین‌المللی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی اسفند امسال به میزبانی دانشگاه بیرجند برگزار خواهد شد.