سهم خراسان جنوبی ۵۲ صدم درصد از تولید ناخالص داخلی کشور است اما رشد هشت درصدی اقتصادی را برای خود هدفگذاری کرده که فعال شدن ۱۸۰ واحد راکد در بخش‌های صنعتی، معدنی، کشاورزی، دامپروری و خدماتی از ابتدای دولت سیزدهم تاکنون گامی مهم برای رسیدن به این هدف محسوب می‌شود.
خراسان جنوبی ظرفیت‌های معدنی و کشاورزی بالقوه‌ای دارد که براساس آن واحدهای تولیدی را صنایع معدنی، غذایی و نساجی مبتنی بر تولیدات و مواد اولیه موجود در استان تشکیل می‌دهند.
ظرفیت‌های تولیدی مناسب در بخش‌های صنعت، معدن و کشاورزی با وجود واحدهای تولیدی نظیر تایر، کاشی، سرامیک، سیمان و همچنین فرآوری زعفران، زرشک و عناب، خوراک دام و طیور با قابلیت صادرات زمینه رشد اقتصادی را در استان خراسان جنوبی فراهم کرده است.
همچنین استفاده از ظرفیت‌های طبیعی استان برای تولید انرژی و صادرات آن از دیگر فرصت‌های اقتصادی محسوب می‌شود. البته از پتانسیل‌های مناسب در زمینه گردشگری و صنایع دستی نیز نباید غافل شد.
اما به اعتقاد کارشناسان برخی از واحدهای تولیدی استان به دلایل متعددی از جمله مشکل مدیریتی، تامین مالی سرمایه در گردش و بازار فروش چند سالی است که دچار رکود و تعطیلی شده‌اند.
البته برخی واحدها توسط بانک‌ها تملک شدند و اگرچه دور بودن از مراکز عمده مصرف کشور سبب افزایش هزینه‌های حمل و نقل شده و مزید بر این علت‌ها است که این مساله به برخی فعالیت‌های تولیدی استان ضربه‌زده و منجر به تعطیلی واحد یا فعالیت کمتر از ظرفیت شده است.
احیا و فعال شدن حداکثری ظرفیت‌های راکد و غیرفعال تولیدی در مناطق مختلف، به‌دلیل کم‌هزینه‌تر بودن و صرف زمانی کمتر در مقایسه با راه‌اندازی بنگاه‌های جدید اقتصادی، در زمره اولویت‌های اصلی دولت مردمی آیت الله رییسی قرار گرفته تاسرمایه‌های راکد به چرخه اقتصادی کشور بازگردد.
از همین رو رییس جمهور در سفری که ۱۹ شهریورماه سال گذشته به خراسان جنوبی داشت بر فعال شدن ظرفیت‌های نیمه فعال در استان تاکید کرد.
استاندار خراسان جنوبی نیز که سرکشی به شهرک‌های صنعتی و واحدهای تولیدی را به طور مستمر انجام می‌دهد در سفر رییس قوه قضائیه به استان در آبان ماه امسال، بازگشت به چرخه تولید ۱۸۰ واحد تولیدی از ابتدای دولت سیزدهم را یادآور شد و اظهار امیدواری کرد با تعامل قوه قضائیه شاهد حل مشکلات تولیدگران و فعالان اقتصادی استان و تسریع در فرایند تولید باشیم.
فعال شدن تبصره ۱۸ قانون بودجه برای بخش تولید نیز ظرفیت دیگری است که از سال گذشته با کمک دولت و مجلس رقم خورد و امسال به عنوان دومین سال، منابع اعتباری این تبصره از محل هدفمندی یارانه‌ها برای حل مسائل و مشکلات واحدهای تعطیل و نیمه‌تعطیل تخصیص می‌یابد.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار خراسان جنوبی هم چندی پیش از سه برابر شدن این تسهیلات در استان برای سال جاری خبر داد و تاکید کرد واحدهای تولیدی از این فرصت به طور ویژه برای سرمایه در گردش و ثابت استفاده کنند.
همت دولت برای راه‌اندازی مجدد کارخانه سنگ نهبندان
کارخانه برش انوع سنگ‌های گرانیتی در شهرستان نهبندان یک نمونه از ۱۸۰ واحدهای تولیدی راکد در بخش صنعت است که سال گذشته به همت سرمایه‌گذار و حمایت مسئولان در استان فعال شد.
کارخانه‌ای که در چند نوبت به تعطیلی کشیده شد و از آخرین رکود آن پنج سال می‌گذشت، اما این بار خرید تجهیزات و سرمایه‌گذاری توسط یک فعال اقتصادی غیر بومی دوباره اشتغال در آن رونق گرفته است.
به گفته این سرمایه‌گذار، کارخانه سنگ گرانیت نهبندان بعد از سال‌ها رهاشدگی تبدیل به لانه پرندگان شده بود اما اکنون محل کسب درآمد بیش از ۱۵ نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم است.
علیرضا اکبریان فعال صنعتی با بیش از ۱۶ سال سابقه کار که آذر سال گذشته توانست چراغ کارخانه سنگ را در نهبندان مجدد روشن کند، درباره روند راه‌اندازی این واحد تولیدی به خبرنگار ایرنا گفت: وجود مشوق‌هایی از سوی دولت برای شهرک‌های صنعتی در مناطق محروم موجب شد که بیش از ۲۰ میلیارد تومان حجم سرمایه‌گذاری در این واحد تولیدی متمرکز کنیم.
وی با اشاره به فرآوری سالانه ۱۰ هزار تن سنگ در این واحد تولیدی یادآور شد: هم اکنون تولید این کارخانه به چهار کشور از جمله عمان، عراق، سوریه و ترکیه صادر می‌شود.
اکبریان افزود: روند صدور مجوزها در استان خراسان جنوبی و به خصوص شهرستان نهبندان بسیار سریعتر از دیگر نقاط صنعتی کشور است.
همراهی دولت و سنگ‌اندازی بانک‌ها در دادن تسهیلات
این فعال صنعتی گفت: در عین حال که دولت همراهی خوبی برای صدور مجوزها و شروع کار صنعتی در استان دارد اما متاسفانه بانک‌ها در تخصیص وام سنگ‌اندازی می‌کنند.
وی با تاکید بر اینکه کارخانه برش سنگ نیازمند خرید ۲ دستگاه برای افزایش تولید است ادامه داد: از یک سال گذشته علیرغم تصویب طرح در کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید، درخواست پنج میلیارد تومان تسهیلات داده ایم که هنوز از بانک‌ها هیچ پاسخی نگرفته ایم.
اکبریان در عین حال اظهار امیدواری کرد: از محل تسهیلات تبصره ۱۸ بتواند این کمبود نقدینگی و سرمایه ثابت را برای افزایش تولید جبران شود.
وی گفت: اکنون در همین کارخانه ۲ نفر از جوانان بومی که قبلا شغل‌شان سوخت‌کشی بوده مشغول به‌کار هستند لذا اگر حمایت‌ها بیشتر شود که بتوانیم ظرفیت تولید را افزایش دهیم به حل آسیب‌های اجتماعی منطقه هم کمک خواهد شد.
نماینده هیات مدیره کارخانه برش انواع سنگ گرانیتی در نهبندان یادآور شد: تسهیل برخی مقررات در منطقه باید جدی گرفته شود، هر چند فرماندار شهرستان، شرکت شهرک‌های صنعتی و سازمان صمت دلسوزانه ما را حمایت می‌کنند اما برای صنعتی شدن نهبندان نیاز به تلاش مضاعف است.
وی در عین حال گلایه‌هایی هم از تکمیل نبودن برخی زیرساخت‌ها در شهرک صنعتی نهبندان داشت و افزود: لزوم تخصیص سهمیه سوخت با توجه به تکمیل نبودن زیرساخت گاز، توجه به روشنایی معابر شهرک صنعتی و جمع‌آوری زباله مهمترین درخواست‌ها از مسوولان امر است.
بنا بر اعلام سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران واگذاری به سرمایه‌گذار جدید، تامین منابع مالی، اخذ شریک سرمایه‌گذار، تامین مواد اولیه، اجاره به شرط تملیک، حل مشکل اختلاف شرکا، انتقال فناوری و بهینه کردن خط تولید، رفع مشکلات حقوقی و زیرساختی، تولید محصول جدید و رفع مشکل بازار با همکاری دستگاه قضایی، شبکه بانکی، استانداری و کارگروه‌های تسهیل و رفع موانع تولید از جمله روش‌های راه‌اندازی مجدد واحدهای صنعتی به بهره‌برداری رسیده غیرفعال در استان‌ها اعلام شده است.
اشتغال بیش از ۵۰۰ نفر با احیای دوباره تولید در خراسان جنوبی
بر همین اساس مدیرکل دفتر هماهنگی امور سرمایه‌گذاری و اشتغال استانداری خراسان جنوبی از بازگشت ۲۸۲ واحد راکد به چرخه تولید استان از ابتدای سال گذشته تاکنون خبر داد و که ۱۸۰ واحد آن در دوره مدیریتی دولت سیزدهم بوده است.
مجتبی شریعتی فر در این خصوص به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: ۱۰۲ واحد هم امسال به چرخه تولید بازگشت که پشتوانه فعال شدن این واحدهای راکد، پرداخت ۲۰۹ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان تسهیلات دولتی بوده است.
وی ایجاد اشتغال برای بیش از ۵۰۰ نفر با احیای این واحدهای تولیدی را یادآور شد و افزود: همچنین از ابتدای امسال ۳۲ واحد تولیدی که زیر ظرفیت اسمی خود کار می‌کردند با حمایت‌های ویژه فعال شده و مجدد به ظرفیت اسمی خود بازگشته‌اند.
به گفته شریعتی فر، درخواست سرمایه در گردش و ثابت و استمهال تسهیلات مهمترین خواسته‌های تولیدکنندگان استان بوده که در کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید استان به آن رسیدگی شده است.
مدیرکل دفتر هماهنگی امور سرمایه‌گذاری و اشتغال استانداری خراسان جنوبی اضافه کرد: نیمه نخست امسال ۵۴ واحد تولیدی هم با سرمایه‌گذاری هزار و ۲۳۹ میلیارد تومان در استان به بهره‌برداری رسید که این واحدها در حوزه خدمات، معدن، صنعت و کشاورزی احداث شده و با بهره‌برداری از آنها برای هزار و ۴۵ نفر اشتغال جدید ایجاد شده است.
وی گفت: در مصوبات سفر اول رئیس جمهور به خراسان جنوبی ۲ مصوبه در حوزه اقتصادی داشتیم که براساس یکی از آنها هزار و ۹۷۶ میلیارد تومان برای احیای واحدهای نیمه‌تمام اختصاص یافته و در مجموع سه هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری برای ۶۸۳ واحد تولیدی در نظر گرفته شده است.
شریعتی‌فر افزود: با این تسهیلات برای پنج هزار و ۴۰۰ نفر تثبیت اشتغال و برای هزار و ۵۰۰ نفر اشتغال جدید ایجاد خواهد شد، سال گذشته هم حدود ۳۸۰ میلیارد تومان در این زمینه پرداختی داشتیم.
وی تصریح کرد: بخش عمده این تسهیلات سال ۱۴۰۱ در چند طرح بزرگ توسعه کویر تایر، پنج طرح فرآوری معدنی و طرح‌های صنایع تبدیلی کشاورزی همچنین در زمینه اجرای طرح‌های تکمیلی سه مجتمع گردشگری سرمایه‌گذاری می‌شود.
مدیرکل دفتر هماهنگی امور سرمایه‌گذاری و اشتغال استانداری خراسان جنوبی با اشاره به اینکه خراسان جنوبی سال گذشته رتبه نخست کشور را در حمایت از ۳۰۲ طرح سرمایه‌گذاری داشته است افزود: در شاخص ایجاد فرصت‌های شغلی از طریق تکمیل طرح های سرمایه گذاری با عملکرد هشت هزار و ۳۷۱ فرصت شغلی نیز خراسان جنوبی سال گذشته رتبه نخست کشوری را داشته است.
تثبیت بیش از ۹ هزار شغل با تسهیلات تبصره ۱۸
مدیرکل امور اقتصادی و دارایی خراسان جنوبی هم با اشاره به پرداخت تسهیلات بند “الف” تبصره ۱۸ قانون بودجه در راستای رونق تولید و ایجاد اشتغال گفت: تاکنون ۲ هزار و ۸۸۵ طرح با اعتبار ۲ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان در کارگروه مربوطه بررسی شده است.
مجتبی ذاکریان بیان کرد: در مجموع ۷۷۴ میلیارد تومان تسهیلات بند “الف” تبصره ۱۸ به خراسان جنوبی اختصاص یافته که از این مبلغ تاکنون ۷۱۴ میلیارد تومان به هزار و ۲۱۸ طرح در راستای ایجاد و تثبیت بیش از ۹ هزار شغل پرداخت شده است.
وی گفت: از محل تسهیلات شناور بند “الف” تبصره ۱۸ نیز ۹۹ میلیارد تومان به تسهیلات استان اضافه شد که تاکنون از این محل ۵۷ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان پرداخت تسهیلات داشته‌ایم.
اما به گفته مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی خراسان جنوبی ۳۷۹ واحد صنعتی در استان داریم که ۸۵ واحد آن غیرفعال است؛ ۱۲۵ واحد از صفر تا ۲۵ درصد، ۷۴ واحد بین ۲۰ تا ۴۰ درصد، ۱۰۸ واحد بین ۴۰ تا ۷۰ درصد و ۷۲ واحد بیش از ۷۰ درصد ظرفیت، فعال هستند.
مهدی پارسا کمبود نقدینگی، تغییر الگوی مصرف و فقدان بازار را عمده دلیل تعطیلی واحدهای صنعتی برشمرد و افزود: یکی از اقدامات مهمی که در این پروسه انجام دادیم اینکه به جای واگذاری زمین که سبب طولانی شدن فرایند کار برای سرمایه‌گذار جدید می‌شود ابتدا به سمت واحدهای تعطیل سوق داده و این واحدها را در اختیار سرمایه‌گذار قرار دادیم.
وی گفت: این اقدام ۲ حُسن داشت از جمله اینکه تعداد واحدهای راکد در شهرک‌ها و نواحی صنعتی کاهش یافت و اینکه هرچه زمین در اختیار سرمایه‌گذار قرار دهیم باید ابتدا زیرساخت‌های لازم نیز فراهم شود که برای دولت هزینه‌بر است.
مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی خراسان جنوبی عنوان کرد: به‌هرحال واحدهای صنعتی تعطیل شده هم سرمایه‌های ملی هستند و اینکه به جای واگذاری زمین جدید این واحدها را مجدد در اختیار سرمایه‌گذار جدید قرار دهیم یک اقدام شاخص است.
وی افزود: اطلاعات واحدهای تعطیل و راکد شهرک‌ها و نواحی صنعتی در اختیار دستگاه‌های اجرایی استان نیز قرار گرفته تا در صورت مراجعه سرمایه‌گذار بتوان از این ظرفیت استفاده کرد.
پارسا گفت: واحدهای تعطیل شده مستقر در نواحی و شهرک‌های صنعتی با هزینه پایین‌تر در اختیار سرمایه‌گذار قرار می‌گیرد و اکنون واحدی در تملک بانک نداریم.
رشد ۱۲ درصدی احیای تولید در حوزه صنعت و معدن
مدیرکل صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی هم به فعال شدن ۲۵ واحد صنعتی از ابتدای دولت سیزدهم در استان اشاره کرد و گفت: در حوزه معدن هم از شروع دولت سیزدهم تاکنون ۳۰ واحد راکد فعال شده که به طور میانگین ۱۲ درصد رشد احیای تولید در این دو حوزه را شاهد هستیم.
عباس جرجانی افزود: علاوه بر این در یک سال گذشته بیش از ۲۳ هزار کیلومتر مربع از وسعت استان برای سرمایه‌گذاری در امر اکتشاف آزادسازی شده است.
وی با اشاره به افزایش حدود ۲ برابری ذخیره کانسنگ طلا از ابتدای دولت سیزدهم در استان ادامه داد: در حال حاضر ۲۶ میلیون و ۹۸۶ هزار و ۷۵۹ تن کانسنگ طلا در معدن شادان بهره برداری می‌شود.
مدیرکل صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی به اقداماتی زیرساختی در شهرک‌های صنعتی استان از ابتدای دولت سیزدهم تاکنون گفت: با تخصیص اعتبار مناسب در یک سال گذشته توانستیم ۲۲ مگاوات برق برای شهرک صنعتی طبس را فراهم کنیم
وی با اشاره به تامین گاز شهرک صنعتی نهبندان ادامه داد: تامین حدود ۳۰ لیتر آب بر ثانیه در شهرک‌ها و نواحی صنعتی استان، شروع فاز عملیاتی ناحیه صنعتی حاجی آباد زیرکوه به میزان هشت هکتار، اضافه شدن چهار هکتار فضای سبز و واگذاری ۳۳ قرارداد با ۲۳ هکتار از دیگر اقدامات زیرساختی برای شهرک‌های صنعتی در دولت سیزدهم است.
جرجانی گفت: ۲۵ واحد صنعتی جدید در دولت سیزدهم به بهره‌برداری رسیده که زمینه اشتغال ۳۰۴ نفر را در این حوزه فراهم کرده است.
سفر اول رئیس جمهور به خراسان جنوبی در نوزدهم شهریور پارسال ۱۰۰ نوع مصوبه در پی داشت که از این تعداد ۸۰ مصوبه در زمینه عمرانی و زیرساختی و ۲۰ مصوبه در حوزه اقتصادی، تولیدی و اشتغالزایی بوده است.
بنابر اعلام مسوولان استان مبلغ ۱۱ هزار و ۷۲۵ میلیارد تومان اعتبار در قالب مصوبات سفر رئیس جمهور به خراسان جنوبی برای سه سال (۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲) اختصاص یافته است.
نویسنده ،خبرنگار و سردبیر: ا .حسن پور
دیدگاه ها برای این نوشته بسته شده است.