استاد دانشکده کشاورزی، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی دانشگاه بیرجند گفت: لازم است در کشور سرمایهگذاری و برنامهریزی لازم برای افزایش سهم تحقیقات و دانش زعفران بصورت یک برنامه مدون انجام پذیرد تا در آینده پاسخگوی نیازها و توسعه صنعت زعفران باشیم.
محمدعلی بهدانی استاد دانشکده کشاورزی، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی و عضو هیات علمی دانشگاه بیرجند با اشاره به اینکه باید نام تجاری یا برند خاص کشور خودمان را در مورد زعفران داشته باشیم، گفت: این موضوع قطعا به ما کمک بسیار زیادی خواهد کرد تا از این مشکلات تا حد زیادی رهایی پیدا کنیم و قادر باشیم موانع صادرات و تجارت ایران را در سطح جهان تا حد زیادی هموار کنیم.
وی افزود: برای اینکه از این وضعیت جلوگیری کنیم ضرورت دارد که هرچه بیشتربه سمت استانداردسازی محصول نهایی حرکت کنیم و با اجرای استانداردهای مشخص و قابل قبول جامعه جهانی، بتوانیم کیفیت محصول نهایی را برای مشتریان بگونهای افزایش دهیم که حتما قابل قبول باشد.
بهدانی ادامه داد: این جزو الزامات این بخش است که البته در ارتباط با این قضیه سعی کردهایم که در گروه پژوهشی زعفران به سمت ایجاد یک استاندارد برای زعفران ارگانیک که یکی از پنانسیلهای کشور ما است و متاسفانه این استانداردها را قبل نداشتیم حرکت کرده و با انجام طرحهای پژوهشی متعدد و یک طرح ملی با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، استانداردهای زعفران ارگانیک را تدوین کرده و در یک فرایند بسیار طولانی این استانداردها را به سازمان استاندارد ایران ارائه کردیم و پس از بررسی در کارگروهها و جلسات مختلف، امیدواریم که بتوانیم این مهم را که در حال گذراندن آخرین مراحل تصویب در سازمان ملی استاندارد است را هم زمان با برگزاری همایش و با تصویب نهایی این سازمان، رونمایی کنیم.
عضوهیات علمی دانشگاه بیرجند گفت: بدیهی است، این امر میتواند گام بسیار مهمی در جهت بهبود کیفیت محصول نهایی ما باشد، علاوه بر این بر اساس پژوهشهایی که در گروه پژوهش زعفران انجام شد مشخص شد که بیشتر از ۹۰ درصد مالکیت مزارع ما از نوع مالکیت خصوصی است و بیشتر زعفران کاران جهت تغذیه گیاه در سطوح کوچک، از کود دامی استفاده میکنند.
بهدانی اظهارکرد: رواج مصرف کود دامی دراکوسیستمهای تولیدی کوچک و تامین بیشتر آن از منابع داخلی، مصرف حداقلی کودهای شیمیایی، عدم مصرف هرگونه حشرهکش و قارچ کاش در مزارع زعفران و همچنین درصد بالای مالکیت خصوصی اراضی و ازهمه مهمتر، دانش بومی نهادینه شده و با سابقه چند صد ساله در زمینه تولید زعفران و اتکای بخش قابل توجهی از مزارع زعفران به آب قنوات وانطباق فصل رشد این گیاه بر دورهای ازآب دهی قنوات که سایرمحصولات زراعی امکان رشد ندارند و اصولا به آب نیاز ندارند، بیانگر پتانسیل غیرقابل انکاری است که ما میتوانیم در تولید زعفران ارگانیک به کمک تولیدکنندگان این محصول با ارزش داشته باشیم.
وی تصریح کرد: لذا اگر بتوانیم این فرایند را نهادینه کنیم و با استانداردهایی که تدوین شده و رونمایی میشود مطابقت داده و تولید زعفران را در این قالب انجام دهیم، قطعا میتوانیم ارزش افزوده بیشتری را برای کشور، با تولید زعفرانی که در حقیقت به عنوان زعفران ارگانیک شناخته شود به همراه بیاوریم چرا که این موضوع بسیار مهمی است و برخی از کشورها از سالها پیش بحث تولید زعفران را با کمک برخی از کشورهای دیگر شروع کردهاند و قطعا اگر ما در این زمینه کوتاهی کنیم در آینده متحمل خسارات فراوانی خواهیم شد، پس لازم است که با برگزاری دورههای آماده سازی کشاورزان، تولیدکنندگان زعفران و کارآفرینان در خصوص استفاده ازامکان تولید زعفران ارگانیک، قدمهای موثری را برداریم و این نکتهای است که با اجرایی شدن تولید زعفران ارگانیک و استاندارد های مرتبط میتواند ما رابه سمت تولید زعفران با ارزش افزوده بسیار بالاتر رهنمون کند.
بهدانی گفت: در حال حاضر به لحاظ تعداد و درصد مقالات ارائه شده در زمینه زعفران، با تفاوت چشمگیری، بالاتر از سایر کشورها قرار داریم اگر چه که این موضوع دارای اهمیت بسیار زیادی است، اما باید با این نکته نیز توجه داشته باشیم که با در نظر گرفتن میزان تولید و صادرات و اهمیت زعفران برای ایران، هنوز فاصله زیادی تا سطح مطلوب در این زمینه داریم و دلیلش انتظار بالای جهانیان از کشوری است که خود را متولی زعفران میداند.
استاد دانشکده کشاورزی، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی با اشاره به آمار بدست آمده دراین طرح ممیزی که قبلا این گروه انجام داده است، گفت: شاید در حال حاضر وضعیت کمی تغییر پیدا کرده باشد اما اگر تعداد مقاله چاپ شده در هر کشور را براساس سطح زیر کشت آن کشور بسنجیم متوجه میشویم که در اسپانیا به ازای هر۱.۳ هکتارسطح زیر کشت یک مقاله در مورد زعفران به چاپ رسیده، این میزان در ایران تقریبا یک مقاله به ازای بیشتر از ۱۰۰۰ هکتار بوده است که بدرستی نشان میدهد دراین زمینه به لحاظ علمی به نسبت سطح زیر کشت زعفران کشور، مقالات کمتری را به چاپ رساندهایم ، پس اگرقبول ادعا داریم که ۹۰ درصد سطح زیر کشت زعفران در جهان را در اختیار داریم حتما باید ۹۰ درصد تولیدات علمی این گیاه نیز توسط محققین ایرانی انجام پذیرد که میبینیم در حال حاضر فاصله خیلی زیادی با این مهم داریم.
بهدانی با بیان اینکه یکی از مهمترین مشکلات پیش روی این محصول فراهم آوردن زیرساختهای آموزشی وپژوهشی بویژه در دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی در ارتباط با فرایندهای علمی زعفران است، گفت: همچنین برنامهریزی برای تربیت نیروهای انسانی متخصص در مقاطع تحصیلات تکمیلی که این دو عامل بتوانند فرایند همگامی میزان تولید زعفران با تولیدات علمی زعفران را فراهم کنند که یکی از این فرایندها همین همایشهایی است که در خصوص زعفران برگذار میشود و تقریبا تمامی محققان زعفران در آن شرکت میکنند وفعالیتهای علمی خود را رو در معرض قضاوت شرکت کنندگان در این همایش قرار میدهند.
وی یادآورشد: در این همایش که در تاریخهای ۲۳و۲۴ آبان ماه سال جاری در دانشگاه بیرجند برگزار میشود سعی خواهد شد تا از حضور برجستهترین متخصصین و دانشمندان علم زعفران کشور دراین همایش بهرهمند شویم و در زمان برگزاری همایش این اساتید با ارائه سخنرانیها و شرکت در میزگردهای تخصصی در دو بخش اقتصاد و تجارت زعفران و همچنین فناوریهای نوین تولید زعفران، نسبت به ارائه راهکارهای مناسب و علمی، منطبق بر تحقیقاتشان به شرکت کنندگان اقدام مینمایند تا بعد از همایش ما شاهد فصلی نوین در بهبود وضعیت زعفران کشور باشیم.
نوشته و خبر نگار :حامد عارفی نیا و ا.حسن پور
دیدگاه ها برای این نوشته بسته شده است.