دکتر امیرمهدی زنگوئی مطلق افزود: این بیماری توسط همه حیوانات اهلی و وحشی خونگرم و پستاندار(گربه سانان(سگ،گربه،شغال،روباه و…)الاغ،اسب،قاطر،گوسفند،گاو…) به انسان منتقل می شود.

معاون فنی معاونت بهداشتی دانشگاه ادامه داد: بیماری هاری به دو صورت در حیوان بروز میکند: ۱-هاری ساکت یا هاری فلجی: حیوان به گوشه ای پناه می برد و ابتدا دستها و سپس پاها و سپس سایر اعضای بدن فلج شده و درنهایت در اثر فلج عضلات تنفسی می میرد.
۲-هاری خشمگین: در بسیاری از موارد پس از دوره تغییر در خلق و خوی و رفتار، حیوان پریشان و مضطرب و کم کم وحشی شده و حالت درنده خویی پیدا می کند و به گازگرفتن سنگ و چوب و اشیای مختلف پرداخته و محل زندگی خودرا ترک می کند و به هرجایی بدون هدف می رود و به هرکس و حیوان سر راه خود حمله می کند. در نهایت پس از مدتی و در اثر دوندگی زیاد و گرسنگی و تشنگی بعلت عدم قدرت بلع، کف از دهانش سرازیر شده و پی در پی زمین می خورد.صدای پارس حیوان خشن، ناموزون و بریده بریده شده و در نهایت بعلت فلج عضلات تنفس خواهد مرد.
دکتر زنگویی مطلق تصریح کرد: بخاطر داشته باشید که هر نوع حیوان گزیدگی، مشکوک به هاری تلقی می شود و باید فرد جهت اقدامات پیشگیری از هاری به واحد های بهداشتی درمانی مراجعه کند.
وی با بیان اینکه اصلی ترین راه سرایت بیماری، گازگرفتن به وسیله حیوان هار است گفت:پنجه آغشته به بزاق حاوی ویروس به ویژه در گربه و گربه سانان که عادت به لیس زدن پنجه های خود دارند نیز ایجاد بیماری میکند.
معاون فنی مرکز بهداشت استان با ذکر این نکته که ویروس هاری حتی از زخم های بسیار کوچک و در حد خراش هم می تواند باعث هار شدن فرد گردد؛ افزود: پس زخم هر چند کوچک (حتی خراش پوستی )بایستی فوری تحت درمانْ پیشگیری از هاری (شستشوی زخم و واکسیناسیون) قرار گیرد
دکتر زنگویی مطلق اظهار داشت: پنجه گربه حتی در حد خراش نیز می تواند موجب انتقال بیماری هاری گردد ؛ چراکه گربه عادت به لیسیدن پنجه های خود دارد لذا لازم است فوری نسبت به درمان پیشگیری از هاری(شستشوی زخم و واکسیناسیون)اقدام نمود.
وی با بیان اینکه بیماری هاری ازطریق پوست سالم قابل سرایت نیست افزود: اگرکوچکترین خراش یا زخم درپوست باشد بیماری هاری قابل انتقال خواهد بود.
معاون فنی معاونت بهداشتی دانشگاه با بیان اینکه سگها وگربه های به ظاهر سالم در اوخر دوره کمون بیماری می توانند ازطریق لیسیدن چشم وبینی ودهان کودکان بیماری را انتقال دهند. گفت:  بیماری هاری از راه تنفس نیز قابل انتقال است (خصوصاٌ در غارهایی که خفاش آلوده زندگی می کند.)
دکتر زنگویی مطلق توصیه هایی برای خودمراقبتی در برابر پیشگیری ازحیوان گزیدگی وکنترل بیماری هاری کرد و گفت: بیشترین موارد حیوان گزیدگی انسان ها توسط سگ ها و گربه ها روی می دهد بنابراین از نزدیک شدن به سگ های ولگرد و بدون صاحب و گربه ها بپرهیزید.
وی با توصیه به خودداری از نگهداری سگ ،گربه و … در منزل، مگر در موارد استثنایی و با رعایت قوانین نگهداری حیوانات خانگی افزود: درصورت نگهداری سگ وگربه هرسال باید آنها را واکسینه کنید
دکتر زنگویی مطلق جلوگیری از نزدیک شدن (بخصوص کودکان)به سگهای ولگرد را مهم دانست و گفت:خودداری از دویدن در مقابل سگ و سگ سانان (سگها به اجسامی که به سرعت و مقابل چشمانشان حرکت می کنند واکنش نشان داده و حمله خواهند کرد) نیز توصیه می شود.
وی همچنین نسبت به خیره نگاه کردن به چشمان حیواناتی از قبیل سگ هشدار داد و گفت: درصورت گزش یا تماس باحیوانات به صورتی که منجر به خراش پوستی یا مجروح شدن شود بلافاصله به مرکزدرمان پیشگیری هاری مراجعه کنید. فراموش نکنیدکه ممکن است حیوان مبتلا به هاری باشدوشما ندانید.
معاون فنی مرکز بهداشت استان مهمترین اقدامات بعد ازحیوان گزیدگی را شامل اولین اقدام شستشوی محل گزش با آب وصابون به مدت۱۵دقیقه، خودداری از پانسمان و بخیه زخم و مراجعه سریع به اولین مرکز درمان پیشگیری هاری یا اولین مرکز درمانی دردسترس دانست و تاکید کرد:درصورت گزیده شدن باحیوانات اهلی و وحشی مانند سگ،گربه ،گاو،گوسفند، الاغ ،شتر و…به مدت ۱۵دقیقه محل خراش یا زخم را با آب و صابون شستشو دهید(در صورتی که امکان شسشو وجود ندارد زمان را تلف نکنید این اقدام در مرکز هاری انجام می شود) و به مرکز درمان پیشگیری هاری مراجعه کنید.
گفتنی است افراد حیوان گزیده بلافاصله جهت تزریق واکسن هاری به مراکز بهداشت یا بیمارستان های سطح استان مراجعه نمایند.

نوشته و خبرنگار : دکتر  ا . زارعی دبیر سرویس پزشکی و سلامت و ا حسن پور