مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی گفت: نمایندگان سازمان میراث فرهنگی برای ارزیابی ثبت جهانی آسبادها به این استان سفر کردند.
حسن رمضانی روز شنبه در نشست علنی شورای اسلامی شهر بیرجند اظهار داشت: قرار است امسال ایران نامزد ثبت جهانی آسبادها باشد که با توجه به وجود آسبادهایی در استان ما نیز سهمی از این جهانی شدن خواهیم داشت.
« آسباد سازه بادی است که در گذشته به منظور آسیاب کردن گندم به کار گرفته می شد و تا ۷۰ سال پیش در منطقه خراسان جنوبی به ویژه در نهبندان به دلیل وجود بادهای ۱۲۰ روزه مورد استفاده بوده است».
سال ۲۰۱۶ آسبادهای ایرانی از جمله خراسان جنوبی به شماره ۶۱۹۲ در فهرست پیشنهادی دولت جمهوری اسلامی ایران در میراث جهانی یونسکو قرار گرفت.
وی با بیان اینکه موضوع گردشگری میان بخشی است افزود: بسیاری از عوامل در ایجاد بستر مناسب برای توسعه گردشگری دخیل هستند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان با اشاره به سوابق طولانی و تاریخی خراسان جنوبی بیان کرد: اکنون ۸۸۰ اثر استان در فهرست ملی ثبت شده و چند اثر نیز در فهرست جهانی جای گرفته که در سطح دنیا به آن توجه شده است.
وی به ظرفیت ها و جاذبه های ارزشمند مردم شناسی استان اشاره کرد و گفت: دیرپا ترین آیین ها را در فرهنگ مردم این منطقه شاهد هستیم و شرایط جغرافیایی باعث شده فرهنگ دست نخورده باقی بماند.
رمضانی یاد آور شد: با این حال نتوانسته ایم سهم خود را از بازار گردشگری به دست بیاوریم که دلایل متعددی دارد.
وی با بیان اینکه به لحاظ اندیشه ای نپذیرفته ایم که گردشگری می تواند محور عمده توسعه برای استان باشد اظهار داشت: همه صاحبان سخن می توانند در پذیرش این قضیه کمک کنند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی ضمن تاکید بر تلاش برای کاهش آسیب های این حوزه بیان کرد: در زمینه زیر ساخت ها مشکل داریم که عمده ترین آن حمل و نقل هوایی است.
وی تصریح کرد: از اسفند سال گذشته تا اردیبهشت امسال ۴۸ تور گردشگری که به مقصد بیرجند ثبت نام کرده بودند به خاطر کنسل شدن پروازهای فرودگاه بیرجند سفرشان لغو شد.
رمضانی ادامه داد: ممکن است یکی از علت های حضور کم گردشگر ناشناخته بودن استان باشد اما جای سوال است که اگر گردشگر شناختی هم دارد با چه وسیله ای باید به استان سفر کند و روی کدام پرواز می شود حساب کرد؟
وی با تاکید بر ایجاد هماهنگی بین بخشی گفت: تعداد زیادی از بناهای وقفی که در اختیار اوقاف است را می توان در راستای اهداف گردشگری مورد استفاده قرار داد تا هم درآمدزایی برای موقوفه باشد و هم بخشی از نیاز گردشگری استان را رفع کند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی با بیان اینکه بسته بودن راه ورود به اماکن تاریخی بزرگترین آسیب به آن است افزود: همکاری های بین بخشی در احیای این بناهای تاریخی که اغلب بلا استفاده هستند می تواند موثر باشد.
وی بافت تاریخی را یک سرمایه ارزشمند دانست و تاکید کرد: نباید زمانی که سخن از بافت با ارزش فرهنگی می شود همه نگاه ها متوجه میراث فرهنگی باشد بلکه تمام دستگاه ها باید در کنار این سازمان قرار گیرند تا بافت های تاریخی تبدیل به جاذبه گردشگری شود.
رمضانی تجربه موفق شهر یزد در استفاده از بافت تاریخی را یادآور شد و گفت: بیرجند ۶۰ هکتار بافت تاریخی دارد اما یزد ۷۰۰ هکتار، حال باید دید آنها چطور می توانند به عنوان شهری که مرکز استان است در بافت تاریخی زندگی کنند، اما در بیرجند هنوز به بافت تاریخی به عنوان یک معضل نگریسته می شود.
وی با اشاره به گذشته تاریخی استان بیان کرد: در گذشته هم خراسان جنوبی، هیچ وقت استان صنعتی یا کشاورزی نبوده اگر چیزی هم کشت می شده به اندازه نیاز یک خانوار بوده و جنبه اقتصادی نداشته است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی افزود: آنچه شهرهای این استان را زنده نگه داشته خدمات بین راهی در مسیر راه های تجاری کشور بوده است.
وی با بیان اینکه بخش زیادی از استان در مسیر تجارت هند به اروپا شکل گرفته است گفت: به همین دلیل بازار قدیمی و قوی از گذشته های دور داشته ایم که در مسائل اجتماعی و سیاسی نیز نقش محوری داشته است.
رمضانی اضافه کرد: در دوره قاجاریه ۳۵ کاروانسرا و بارانداز در بیرجند داشتیم و تعدد این مکان ها نشان از همین موضوع دارد.
وی یادآور شد: اکثر سفرنامه نویس ها هم چون در راه های شناخته شده تردد می کردند بسیاری از شهرهای استان را شناخته و در سفرنامه های خود از آن یاد کرده اند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی تاکید کرد: همین شان و جایگاه را باید احیا کنیم چرا که همچون قدیم می توانیم از این طریق برای استان توسعه ایجاد کنیم.
** پیشنهاد ارگ بهارستان برای موزه آب
معاون اداری و مالی بنیاد مستضعفان خراسان جنوبی نیز در این نشست گفت: بنیاد مستضعفان چند مجموعه تاریخی در اختیار دارد که ارگ بهارستان، دیوار یخی، منزل مادر علم و باغ رحیم آباد بیرجند از جمله آنها است.
عباس حسین زاده در خصوص ارگ بهارستان گفت: در دوره شورای قبلی برای این ارگ مجوز گرفتیم که به شهرداری واگذار تا با تغییر کاربری از آن استفاده کنند و بنیاد نیز در مقابل ، خدمات دریافت کند که مورد قبول واقع نشد.
وی افزود: بعد از ورود ناموفق راه و شهرسازی برای واگذاری ارگ، اکنون درصدد هستیم که با همکاری میراث فرهنگی و شرکت آب منطقه ای از آن به عنوان موزه آب استفاده کنیم.
معاون اداری و مالی بنیاد مستضعفان خراسان جنوبی گفت: این کار در دست اقدام است و ۲۸ آبان ماه از طریق ویدئو کنفرانس نشستی داریم که امیدواریم بتوانیم مجوز آن را اخذ کنیم.
وی بیان کرد: مجوز واگذاری منزل مادر عَلَم و دیوار یخدان را برای استفاده میراث فرهنگی گرفته ایم اما بنا به دلایلی مورد استقبال واقع نشد.
حسین زاده با تاکید بر اینکه بنیاد مستضعفان آماده واگذاری مجموعه ها را به نهادهای متولی دارد گفت: البته این واگذاری مشروط به دریافت خدماتی مورد نیاز بنیاد است.
مدیرکل اوقاف و امور خیریه خراسان جنوبی نیز در این نشست گفت: بسیاری از بافت های تاریخی که ثبت ملی نیز شده اند موقوفه هستند و با تفاهم میراث فرهنگی هر جایی که نیت واقف اجازه دهد آماده احیا و بهره وری هستیم.
حجت الاسلام پرویز بخشی پور افزود: در مجموعه شوکت آباد سرمایه گذار مشغول فعالیت است که امیدواریم این اقدامات موفقیت آمیز باشد.
وی با بیان اینکه موقوفه منفعتی را نمی توان به شکل انتفاعی تغییر دارد تاکید کرد: در برخی نقاط نیت واقف طوری است که اجازه تغییر کاربری را نداریم از طرفی هم موقوفه درآمدی ندارد که آن را از حالت مخروبه بودن خارج کنیم.