محمد فرهادی  در جلسه بررسی جامع وضعیت بافت‌های تاریخی شهری و روستایی استان با تأکید بر نقش بی‌بدیل بافت‌های تاریخی در هویت فرهنگی و توسعه اقتصادی استان، خاطرنشان کرد: بافت‌های تاریخی خراسان جنوبی بی نظیر و منحصر بفرد است و بخشی از گنجینه‌های فرهنگی و تمدنی ایران محسوب می‌شوند که متأسفانه تاکنون به‌درستی معرفی و بهره‌برداری نشده‌اند و ضروری است این ظرفیت ارزشمند، نه‌تنها در سطح استانی بلکه در سطح ملی و بین‌المللی معرفی شود.
وی با اشاره به اهمیت توسعه گردشگری مبتنی بر میراث‌فرهنگی، افزود: گردشگری در خراسان جنوبی می تواند به محور توسعه و تحول تبدیل شود و برای این منظور، باید با همکاری بخش خصوصی و دستگاه‌های اجرایی، اقدامات مؤثر و هدفمندی در دستور کار قرار گیرد.
معاون استاندار به تجربه موفق شهرستان بشرویه اشاره کرد و گفت: در بشرویه مردم با حفظ و احیای بافت تاریخی، به درآمد پایدار از گردشگری دست یافته‌اند و این الگو می‌تواند در سایر شهرستان‌های استان نیز اجرایی شود.
فرهادی از آمادگی کامل استانداری برای حمایت از حوزه میراث‌فرهنگی و گردشگری خبر داد و بر لزوم تشکیل جلسات تخصصی با حضور دستگاه‌های ذی‌ربط برای رفع موانع و تسریع در روند مرمت و احیای بافت‌های تاریخی تأکید کرد.

ضرورت اجرای قانون حمایت از مرمت بافت‌های تاریخی

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان نیز در این جلسه با ارائه گزارشی جامع، وضعیت موجود بافت‌های تاریخی شهری و روستایی خراسان جنوبی را تشریح کرد و گفت: این استان با برخورداری از بافت‌های تاریخی متنوع و گسترده در مناطق شهری و روستایی، از جایگاه ویژه‌ای در سطح ملی برخوردار است.
سید احمد برآبادی افزود: هر یک از این بافت‌های تاریخی استان ویژگی‌های خاص و منحصر به‌فردی دارند که نیازمند حفاظت، مرمت و بهره‌برداری هوشمندانه هستند.
وی با اشاره به وضعیت بافت‌های تاریخی شهری استان گفت: بیرجند با ۷۵ هکتار بافت تاریخی و ۶۸ اثر ثبت‌شده ملی، به‌عنوان مرکز ثقل میراث تاریخی استان، نیازمند تدوین و اجرای طرح تفصیلی حفاظتی است و روستای اکبریه و بافت تاریخی و قدیمی رحیم آباد باید تعیین تکلیف و رسیدگی شود.
برآبادی ادامه داد: بشرویه با ۲۲ هکتار بافت تاریخی و ۴۱ اثر ثبت‌شده، الگویی موفق در احیای بافت و مشارکت مردمی به‌شمار می‌رود و خوسف با ۲۳ هکتار، شامل مناطق سرپرچ، باغن و جومیان، ظرفیت بالایی در معرفی میراث ناشناخته دارد.
مدیرکل میراث‌فرهنگی استان اضافه کرد: تون (فردوس) با ۹۰ هکتار و ۴۳ اثر ثبت‌شده، از غنای بالای تاریخی برخوردار است و نهبندان، ماژان و دیهوک نیز بافت‌هایی با ویژگی‌های خاص دارند.
به گفته وی؛ در بخش بافت‌های روستایی نیز روستاهایی مانند گارجگان، نایبند و اصفهک با مساحت‌هایی بین ۳ تا ۴.۵ هکتار، نمونه‌هایی شاخص از بافت‌های اصیل روستایی‌اند.
برآبادی گفت: خور با ۲۲ هکتار و ۱۸ اثر ثبت‌شده، یکی از غنی‌ترین بافت‌های روستایی است ونوغاب، ماخونیک و بجد نیز از دیگر بافت‌هایی تاریخی ثبت شده استان هستند.
مدیرکل میراث‌فرهنگی همچنین با اشاره به قانون حمایت از مرمت و احیای بافت‌های تاریخی-فرهنگی مصوب سال ۱۳۹۸، بر اجرای کامل این قانون از سوی تمامی نهادهای اجرایی، شهرداری‌ها و ارگان‌های ذی‌ربط تأکید کرد و افزود: این قانون، چارچوب قانونی قدرتمندی برای حفاظت و احیای بافت‌های تاریخی ایجاد کرده و انتظار می‌رود تمام نهادها به وظایف خود در این زمینه به‌درستی عمل کنند.
برآبادی ادامه داد: برخی از بناهای تاریخی تحت مالکیت نهادهای دیگر قرار دارند که متأسفانه در وضعیت مناسبی نیستند و لازم است هر دستگاه با استفاده از اعتبارات خود و تحت نظارت میراث‌فرهنگی، نسبت به مرمت و نگهداری این آثار اقدام کند.
در پایان این نشست، مقرر شد جلسات تخصصی با حضور نمایندگان دستگاه‌های اجرایی، شهرداری‌ها، شورای شهرها و بخش خصوصی به‌صورت منظم برگزار شده و با تدوین برنامه‌های عملیاتی، روند حفاظت، مرمت و بهره‌برداری پایدار از بافت‌های تاریخی استان تسهیل شود.

نوشته و خبر نگار : احمد کاشانی  دبیر سرویس گردشگری و میراث و ا.حسن پور