حسنعلی فولادی افزود: سرای امینی با ماهیت بازارچه صنایع دستی از بهمن ۱۴۰۱ به ۲ شکل حمایتی و رقابتی در اختیار متقاضیان قرار گرفت که یک سوم معادل ۱۰ غرفه حمایتی و ۲۲ غرفه رقابتی به صنعتگران صنایع دستی واگذار شد.

وی گفت: در راستای حمایت از صنعتگران و با توجه به توافق بین اداره کل میراث فرهنگی استان و مالک سرای امینی قرار شد تا پایان ۶ ماه امسال غرفه‌ها رایگان در اختیار صنعتگران باشد که با پایان این مهلت، مالک درخواست اجاره‌بها کرده است.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی با اشاره به اینکه سرای امینی ملک شخصی و متعلق به چند ورثه است، اظهار کرد: اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان طبق رسالتی که درخصوص مرمت و حفظ بناهای تاریخی برعهده دارد این بنا را از سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۱ مرمت کرده است.

وی تصریح کرد: براساس توافق ضمنی که بین مالک این بنای تاریخی و مدیرکل وقت میراث فرهنگی استان انجام شده بود، قرار شد این بنا بعد از مرمت تحت عنوان بازارچه صنایع دستی در اختیار صنعتگران استان قرار گیرد و بر همین اساس به عنوان بازارچه دائمی صنایع دستی به متقاضیان واگذار شد.

فولادی گفت: اینکه مالک براساس قیمت کارشناسی دادگستری و پایین‌تر از قیمت عُرف بازار خواستار دریافت اجاره‌بها از صنعتگران شده است اداره کل میراث فرهنگی استان هیچ دخالتی نمی‌تواند داشته باشد.

وی ادامه داد: صنعتگری که در ماه شاید کمتر از ۵۰ میلیون ریال فروش دارد نباید انتظار داشته باشد غرفه‌ای در بازار بیرجند راه‌اندازی کند چون مبلغ اجاره از کل درآمدش بیشتر است.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی گفت: اگر چند صنعتگر در قالب اتحادیه نسبت به اجاره غرفه صنایع دستی در بازارچه اقدام کنند برای آنها مقرون به صرفه است کما اینکه در نصف غرفه‌ها صنعتگران به همین شکل مستقر هستند.

وی افزود: در حال حاضر صنعتگران درخواست دارند مالک این بنا غرفه‌ها را به صورت رایگان، یک دهم یا یک بیستم قیمت کارشناسی و عُرف بازار در اختیارشان قرار دهد که اگر مالک این کار را انجام دهد ما هم دستشان را می‌بوسیم.

این مقام مسئول اظهار کرد: اینکه گفته شده مدیرکل سابق میراث فرهنگی بنا بر توافق با مالک غرفه‌ها را مادام‌العمر به صورت رایگان دریافت کرده و در اختیار صنعتگران قرار داده، کذب است و از ابتدای واگذاری هم قرار بر واگذاری یک سوم غرفه‌ها به صورت حمایتی و دوسوم رقابتی بوده است.

وی با بیان اینکه ماهیت کلی بازارچه باید صنایع دستی و صنایع وابسته به آن باشد تصریح کرد: در دوسوم غرفه‌هایی که قرار بوده به صورت رقابتی واگذار شود بین صنعتگران این رقابت وجود دارد.

فولادی گفت: در حال حاضر بیش از ۱۲ هزار صنعتگر در هزار و ۲۰۰ رشته صنایع دستی در استان خراسان جنوبی قابلیت تولید و فعالیت دارند که اگر قرار بر واگذاری غرفه به شکل حمایتی و رایگان باشد باید از همه حمایت کنیم که امکان‌پذیر نیست.

وی افزود: این بازارچه بین ۱۲ هزار صنعتگر صنایع دستی به مزایده گذاشته می‌شود تا هر صنعتگری توانایی و تمایل داشته باشد بتواند غرفه دریافت کند، صنعتگران نیز با نظارت میراث فرهنگی با مالک قرارداد منعقد می‌کنند.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی گفت: غرفه‌های بازارچه صنایع دستی سرای امینی براساس عرضه و تقاضا و قیمتی که بنا به مساحت غرفه‌ها و عُرف بازار تعیین می‌شود قابل واگذاری است.

وی بیان کرد: اجاره بها براساس قیمت کارشناسی دادگستری به عنوان وکیل مالک با نرخ پایین‌تر از عُرف بازار و منطقه برآورد و پیشنهاد داده می‌شود همچنین صنعتگران می‌توانند در این غرفه‌ها علاوه بر فروش، کار تولیدی که به بنا آسیب نرساند، داشته باشند.

فولادی با بیان اینکه صنعتگرانی که توانایی پرداخت اجاره‌بها را دارند می‌توانند در این بازارچه فعالیت کنند افزود: واگذاری غرفه‌ها در این بازارچه شرایط و ضوابطی دارد از جمله اینکه صنایع دستی باید بومی و ایرانی و مورد تایید و نظارت اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی باشد زیرا هنرهایی که به عنوان رشته صنایع دستی شناخته نشده باشد ورود آنها به بازارچه ممنوع است.

سرای امینی که در محدوده بافت تاریخی شهر بیرجند و در بازار قدیم شهر واقع شده، مربوط به دوره قاجار است و با شماره ۳۰۱۶۰ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

این بنای تاریخی که در بازار سرپوش بیرجند قرار دارد پس از مرمت و بازگشایی به‌ عنوان بازارچه‌ای برای فروش صنایع‌ دستی مورد بهره برداری قرار گرفت.

نوشته و خبر نگار : احمد کاشانی  دبیر سرویس گردشگری و میراث و ا.حسن پور