عضو هیات مدیره شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی گفت: میزان وابستگی به منابع آب زیر زمینی در این استان ۸۸.۷ درصد و وابستگی به آب‌های سطحی ۱۱.۳ درصد است.

ا سعید سروری  در نشست خبری مدیران صنعت آب استان به مناسبت هفته صرفه‌جویی در مصرف آب افزود: این اعداد در کشور به ترتیب ۵۵ و ۴۵ درصد است پس از نظر منابع آب سطحی هم شرایط خوبی نداریم و به دلیل اضافه برداشت، منابع آب زیر زمینی استان به مرحله تنش آبی رسیده است.

وی با اشاره به ۱۳ هزار و ۶۸۳ منبع آبی در استان خراسان جنوبی بیان کرد: سالانه ۹۱۱ میلیون متر مکعب از این منابع آب زیر زمینی برداشت می‌شود که بیشترین حجم تخلیه از طریق چاه‌هاست و برای ثبات برداشت از منابع آبی باید سالانه ۱۶۷ میلیون متر مکعب کاهش برداشت داشته باشیم.

عضو هیات مدیره شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی گفت: خشکسالی‌های شدید و متوالی در خراسان جنوبی کمیت و کیفیت آب زیر زمینی را کاهش داده و باعث شده به دلیل اضافه برداشت مستمر از منابع آب استان، کسری مخزن تجمعی به چهار میلیارد متر مکعب در سال آبی گذشته برسد.

وی با بیان اینکه منابع آب سطحی در سدهای استان شرایط بحرانی دارد افزود: در حال حاضر از ۷۵ میلیون متر مکعب حجم ذخیره سدهای استان، حدود ۱۰ میلیون متر مکعب آب دارد و در ۱۵ درصد مخازن سدها آب ذخیره است.

سروری با اشاره به کاهش تخلیه منابع آبی استان در یک دهه اخیر بر اثر خشکسالی و کاهش بارندگی‌ گفت: سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۹ در مجموع میزان آبدهی چشمه‌ها ۴۲ درصد، آبدهی قنوات ۲۲ درصد و آبدهی چاه‌ها ۲۴ درصد کاهش یافت.

وی با اشاره به اینکه تاکنون در زمینه اجرای سند سازگاری با کم‌آبی استان ۳۷.۴ درصد از برنامه مصوب سالانه عقب هستیم بیان کرد: سهم بخش کشاورزی در زمینه کاهش برداشت از منابع آب زیر زمینی ۲۱ درصد عقب است و شرکت آب منطقه‌ای در زمینه اصلاح و تعدیل پروانه‌ها ۴۶.۷ درصد عقب‌ماندگی دارد.

عضو هیات مدیره شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی افزود: استحصال آب توسط اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان با اجرای طرح‌های آبخیزداری و عملیات مکانیکی ۱۹ درصد از این برنامه جلو است اما در بخش صنعت و معدن ۹۳ درصد از برنامه عقب هستیم.

 

وی گفت: اما در حوزه آب و فاضلاب یعنی سهم آب شهری و روستایی ۱۱ درصد و در بخش الگوی مدیریت مصرف در فضای سبز ۱۷ درصد از برنامه سالانه جلو هستیم.

سروری عنوان کرد: همچنین در اصلاح و تعدیل پروانه‌های چاه‌های کشاورزی همه شهرستان‌ها جز تعدادی از شهرستان‌ها از جمله فردوس، سرایان و بشرویه که از نظر منابع آب زیر زمینی شرایط بحرانی دارند، همراهی لازم را در تعدیل پرونه‌ها با شرکت آب منطقه‌ای نداشتند و در شهرستان‌های طبس و نهبندان تعدیل پروانه‌ها به طور کامل انجام نشده به همین خاطر از برنامه در این بخش عقب افتادیم.

وی افزود: البته براساس مصوبه شورای حفاظت از منابع آب استان در سال جاری تعدیل پروانه‌های چاه‌های کشاورزی در راستای اجرای سند سازگاری با کم‌آبی را در همه شهرستان‌های استان خواهیم داشت.

عضو هیات مدیره شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی با اشاره به اینکه تاکنون در ۸۵ درصد چاه‌های کشاورزی، شرب و خدمات استان کنتور هوشمند نصب شده است گفت: این کنتورها روی ۱۰۰ درصد چاه‌های کشاورزی استان نصب شده و تنها در چاه‌های دیزلی و فاقد ظرفیت آبی نصب نشده است.

وی اظهار داشت: از سال ۱۳۸۵ تاکنون هزار و ۲۰۰ حلقه چاه غیرمجاز را در استان مسدود کردیم و میانگین کشوری برداشت از چاه‌های غیرمجاز ۳۰ درصد است در حالی که این عدد در خراسان جنوبی کمتر از سه دهم درصد است.

سروری گفت: برداشت آب از چاه‌های کشاورزی استان ۱۶۲ درصد آب قابل برنامه‌ریزی شده در حالی که در دنیا ۴۰ درصد است.

وی بیان کرد: براساس استانداردهای جهانی سالانه ۴۰ درصد حجم ورودی آب به سفره‌های زیر زمینی را می‌توانیم برداشت کنیم که در حال حاضر به مرحله فوق بحران و تنش رسیده‌ایم زیرا نه تنها ۱۰۰ درصد آب ورودی به سفره‌ها یا قابل برنامه‌ریزی برداشت می‌شود بلکه در سال آبی گذشته ۱۲۰ میلیون متر مکعب اضافه برداشت داشتیم.

عضو هیات مدیره شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی با تاکید بر افزایش بهره‌وری آب در استان به ویژه در بخش کشاورزی گفت: در کشور ما به ازای هر متر مکعب آب یک کیلوگرم محصول برداشت می‌کنیم در حالی که براساس میانگین جهانی این شاخص ۲.۵ کیلوگرم است.

نویسنده ،خبرنگار و سردبیر: ا .حسن پور