یکی از ظرفیت‌های گردشگری خراسان جنوبی کویرهای آرام، امن و پرستاره آن است که با حضور در آنها انگار به آسمان و خدا نزدیکتری، کویر جایی مکانی است که در آن آرامش می‌گیری و از آسمان پرستاره و صافش سخاوت و پاکی ، صنعت گردشگری کویر می تواند یکی از راه های توسعه استان باشد چرا که می توان با جذب گردشگر داخلی و خارجی زمینه های پیشرفت و آبادانی و ماندگاری اهالی را در مناطق خشک و کویری فراهم کرد برای رسیدن به این اهداف باید زیرساخت ها توسعه پیدا کند.

احمد کاشانی مدیر انجمن گردشگری پایدار خراسان جنوبی  با تاکید بر این موضوع گفت: آقای رئیسی در سفر به خراسان جنوبی به محض ورود به طبس در مورد اقتصاد گردشگری صحبت کردند و لزوم فعال شدن بیشتر اقتصاد گردشگری در استان و بعد هم در شورای اداری در مورد کویر و ظرفیت های کویر و استفاده از ظرفیت ها صحبت کردند که بر اساس تجربه ای که از سال ۸۴ که خراسان جنوبی به عنوان استان معرفی شد داریم ایشان اولین رئیس جمهوری هستند که در سفر به خراسان جنوبی در مورد توسعه اقتصاد گردشگری و استفاده از ظرفیت بی نظیر کویر به صراحت صحبت می کنند که نکته بسیار ارزشمندی است.

وی با اشاره به این که خراسان جنوبی با بیابان ها وسیع سومین استان پهناور کشور است ادامه داد: در این استان بیابانی هر کدام از شهرستان های یک کویر بکر و منحصر به فرد دارند و یکی از مهم ترین ظرفیت های کویر توسعه گردشگری کویر است که با برگزاری تورهای کویرنوردی در کویر آورده بسیار مهمی برای استان خواهد داشت.

درآمد قابل توجه گردشگری کویر

این فعال گردشگری به تجربیاتش در رابطه با صنعت گردشگری کویر و درآمدهای آن اشاره کرد و افزود: در اواخر سال۹۷ قبل از شروع ویروس کرونا در کشور و جهان و قبل از این که اقتصاد گردشگری قفل شود به ازای هر نفر گردشگر اروپایی هر روز ۱۰۰ یورو درآمد زایی داشتیم که رقم قابل توجهی است نکته مهم این جاست که برای گردشگری این ارز به صورت مستقیم وارد استان می شود و من به عنوان تور گردان یا قبل از ورود مسافر یا در هنگام ورود کل این ارز را دریافت می کنم و در استان هزینه می کنم گردشگرهای اروپایی بین ۱۰ تا ۱۲ نفر هستند یعنی روزانه هزار یورو و سفرشان ۱۰ روز زمان می برد.

وی اظهار داشت:ارز صادرات به راحتی به دست صادر کننده نمی رسد یعنی اکر کالایی از استان صادر می شود بعد از صادر شدن کالا باید بخشی از ارز وارد سامانه نیمایی شود و در واقع بخشی با واردات تهاتر شود و بخشی در پروسه های مختلف زمان می برد تا به دست صادر کننده برسد اما ارز حاصل از کویر در لحظه به دست تور گردان می رسد که در لحظه توزیع می شود پس یکی از ظرفیت های مهم توسعه توجه به بیابان و کویر در خراسان جنوبی است.

ظرفیت های کویر خراسان جنوبی

به گفته کاشانی اولین میراث طبیعی ایران که در فهرست آثار یونسکو هم ثبت شد بیابان لوت بود بیابان لوت پهنه عظیم و گسترده ای است که بسیار سرزمین شگفت انگیزی است بین سیستان و بلوچستان و کرمان و خراسان جنوبی به خاطر وسعتش تقسیم شده است البته یکی از زیباترین قسمت های آن از آن خراسان جنوبی است.

به گفته وی بیابان لوت یکی از پرطرفدارترین بیابان ها برای برگزاری تورهای طبیعت گردی و تورهای کویر نوردی و حتی تورهای درمانی که آفتاب درمانی می کنند.

وی ادامه داد: بیابان لوت بخشی از آن از آن خراسان جنوبی است و روستاهای زیبایی مثل دهسلم، حیدر آباد و چاهداشتی در حاشیه ریگ یلان قرار گرفته اند که در مرزهای خراسان جنوبی هستند و به طور قطع استفاده از ظرفیت بیابان لوت در حوزه گردشگری می تواند روستاهای حاشیه مثل دهسلم و چاهداشتی و حیدر آباد را از فقر نجات دهد و البته آن ها را ثروتمند کند.

وی اظهار داشت: بر اساس تجربه ای که در سال ۹۷ داریم به ازای هر گروه گردشگر ۱۰ نفره داخلی و خارجی که برای بازدید بیابان لوت در روستاهای حاشیه اقامت می کردیم یک شب رفت و یک شب در برگشت به ازای هر گروه ۱۰ نفره ۱۰ میلیون تومان در روستا هزینه می شد خدماتی که در روستا گرفته می شد خانه ، غذای محلی سوغات و صنایع دستی که روستائیان آماده وبه نمایش می گذاشتند.

کاشانی عنوان کرد :با همکاری ما تورهای مختلفی مثل بازدید از روستا، نخلستان و شتر سواری که با توجه به آن فرایندی که برای برگزاری تور تعریف کرده بودیم روستائیان انجام می دادند که مبلغ قابل توجهی هزینه می شد که با یک ضرب و تقسیم کوچک می توان فهمید که اگر شرایط برای تردد گردشگران فراهم شود چه ثروت عظیمی وارد روستا ها می شود که مردم روستا از فقر نجات پیدا می کنند.

به گفته وی حیدر آباد هم یک منطقه زیبا در حاشیه ریگ یلان بخشی از حیدرآباد به قدری زیبا است که لحظه ای با خودتان فکر می کنید که روی زمین ایستادند یا روی بخشی از کره ماه آن قدر جاذبه های زمین شناسی در این منطقه زیباست که هر گردشگری را مجذوب می کند بنابراین توجه به گردشگری بیابان لوت و روستاهای آن می تواند روستاهای حاشیه را ثروتمند بکند و هیج ارزشی بالاتر از ورود ثروت به روستا نیست و این که از مهاجرت مردم شهر به روستا جلوگیری کنیم حتی کمک کنیم که مردم از شهر به روستا بیایند
وی به جاذبه های گردشگری کویر طبس هم اشاره کرد و افزود: در

طبس کویر حلوان که بسیار زیبا است تپه های ماسه بادی آن بسیار منحصر به فرد هستند و البته کاروان سرایی که در کنار روستای حلوان قرار گرفته است کاروان سرای کلمرد که واقعا دروازه ای به تاریخ است از در کاروان سرا که وارد می شوید انگار از دروازه تاریخ وارد دوران عباسی شدید معماری بسیار زیبا و منحصر به فرد و به طور قطع مردم روستای حلوان می توانند آورده های اقتصادی بسیار زیادی را داشته باشند.

به گفته وی کویر پلوند در نزدیکی فردوس کویر سه قلعه در سرایان و کویر بشرویه و کویر اکبرآباد در نزدیکی خوسف بیابان ها و کویر های بسیار زیبایی هستند که می توانند در جریان بازدید گردشگر از آن باعث ثروتمند شدن و نجات روستائیان حاشیه بیابان ها از فقر شود.
وی افزود: در کنار این ها کویر همت آباد در نزدیکی زیرکوه منطقه تجنود و روستای افین را دارد که به طور قطع بسیار زیبا هستند.

اشتغال زایی با توسعه گردشگری کویر

به گفته فعال حوزه گردشگری هر اقامتگاهی که در حاشیه کویر ایجاد می شود بین ۱۰ تا ۱۵ شغل پایدار و ثابت ایجاد می کند بنابراین ساخت و ایجاد اقامتگاه بومی گردی در بیابان و کویر به طور حتم موجب اشتغال زایی هم می شود .

کاشانی اظهار داشت: بر اساس تجربه ای که داشتیم و اقامتگاه هایی که ساخته شده اند در کویر سه قلعه، حلوان و در کویرهای دیگر روستائیان اغلب در آن اقامتگاه مشغول شده اند و به عنوان کارگر ساده تا آشپز و مهمان دار از خود روستائیان منطقه استفاده شده است.

وی تاکید کرد: وجود این اقامتگاه می تواند چرخ اقتصاد منطقه را بچرخاند و اشتغال زایی را رقم بزند و به طور قطع زمانی که گردشگر وارد بیابان می شود می تواند صنایع دستی و محصولات کشاورزی آن ها را بخرند.

بهره اندک از ظرفیت های گردشگری کویر

به گفته این فعال گردشگری به طور قطع ظرفیت های گردشگری در کویر برای خراسان جنوبی بسیار بالا و منحصر به فرد است اما تاکنون به درستی از آن استفاده نشده است در حالی که باید پیرو دستور آقای رئیس جمهور گردشگری یکی از استفاده هایی که می توان از ظرفیت هایی کویر کرد و در حوزه گردشگری کویر ظرفیت های بسیار بالایی داریم و به طور قطع می توان آن ها را فعال کنیم.
کاشانی ادامه داد: اقامتگاه هایی داریم که در کویرها هستند ظرفیت هایی خوبی ایجاد شده اما به درستی معرفی نشده است.

به گفته وی گروه های تور گردان حرفه ای در استان وجود دارد که مخصوص کویر تورگردانی می کنند جوانانی که دارای مدرک رسمی راهنمای تور هستند در حوزه طبیعت گردی به صورت جدی فعال هستند.

معرفی کویرها

به گفته مدیر انجمن گردشگری پایدار خراسان جنوبی هیچ کدام از بیابان ها شهرت جهانی و ملی پیدا نکردند و باید بیابان های خراسان جنوبی را تبلیغ کنیم نیاز است مسئولان اعم از مدیران در صدر استاندار تا مدیران پایین دست مثل میراث فرهنگی و سایر ادارات کل مثل فرهنگ و ارشاد و دیگر مدیران دولت و بخش خصوصی دست به دست هم دهیم تا ظرفیت های گردشگری کویر را معرفی کنیم.

کاشانی تاکید کرد: هر آن چه امروز در خراسان جنوبی داریم باید معرفی شود و به درستی هم معرفی شود بعضی مواقع افراد وارد حوزه گردشگری شدندکه حرفه ای و کار بلد نبودند و مجوزها را با رانت گرفتند آن معرفی که توسط این ها انجام می شود تبلیغ اشتباهی است چون حرفه ای و کار بلد نیستند.

وی ادامه داد: باید افراد کاردان و حرفه ای و فعالان گردشگری که ریشه آنها مشخص و دلسوزی آنها برای استان نمایان شده وارد میدان شوند و دولت باید آنها را حمایت کند تا بتوانیم جاذبه های گردشگری را معرفی کنیم و در حوزه کویری در دنیا و در کشور حرفی برای گفتن داشته باشیم.

لزوم توسعه زیرساخت ها گردشگری 

کاشانی تاکید کرد:بخشی از زیرساخت ها در حوزه گردشگری باید توسعه پیدا کند راه های دسترسی به اقامتگاه مشکل دارد وضع جاده نهبندان به دهسلم که می تواند کریدور اصلی گردشگر خارجی باشد خوب نیست این جاده یک جاده باریک و ترانزیتی است موقعی که میخواهیم مجوز اتوبوس بگیریم و مجوز را راهنمایی و رانندگی به را نمی دهد.

وی بیان داشت:در کنار این که محور مواصلاتی نهبندان به دهسلم نیاز به رسیدگی دارد و باید جزو محورهایی باشد که به آن رسید گی شود برای دسترسی به اقامتگاه بوم گردی در سه قلعه هم جاده نیاز به ترمیم و رسیدگی دارد الان با یک جاده خاکی به طول ۴۰ کیلومتر از مسیر سه قلعه منحرف می شود و به سمت کویر سه قلعه و اقامتگاه بومی گردی می آید به محض بارش نیاز به گریدر دارد به محض قرارگیری در معرض اتفاقات طبیعی نظیر طوفان و باد این جاده از بین می رود و تردد درجاده سخت و غیر ایمن می شود آن جاده باید آسفالت شود.

کاشانی ادامه داد: پس راه های دسترسی به اقامتگاه ها که امروز در کویر تاسیس شدند و فقط دو مثال زدم نیاز به بازنگری دارد.

به گفته وی در کنار آن توسعه حمل و نقل هوایی به طور قطع می تواند در وضعیت استفاده از گردشگری در کویر بسیار مفید باشد چون انباشت گردشگر در خارج از استان است وقتی که گردشگرهای داخلی و خارجی را وارد خراسان جنوبی می کنیم حتما برای رفت و آمد به خراسان جنوبی از پرواز استفاده می کنند پروازهای فرودگاه بیرجند و طبس باید توسعه پیدا کند.