روابط عمومی (به انگلیسی Public relations یا به اختصار PR) به علم مدیریت چرخه اطلاعات، بین یک فرد یا سازمان، (اعم از بازرگانی و اقتصادی و دولتی یا سازمان مردم‌نهاد)، با عموم اطلاق می‌شود که سخنرانی در کنفرانس‌ها، همکاری با رسانه‌ها و بهره‌وری از آنها، ارتباطات بحران، اشتغال به امور اجتماعی از طریق رسانه‌ها و ارتباط با کارکنان، از وظایف آن است.

تاریخ روز روابط عمومی ۱۴۰۲

  • تاریخ روز جهانی ارتباطات و روابط عمومی در تقویم شمسی با چهارشنبه ۲۷ اردیبهشت سال ۱۴۰۲ برابر است.
  • تاریخ دقیق روز جهانی ارتباطات و روابط عمومی در تقویم قمری با چهارشنبه ۲۶ شوال سال ۱۴۴۴ برابر است.
  • تاریخ دقیق روز جهانی ارتباطات و روابط عمومی در تقویم میلادی با چهارشنبه ۱۷ می سال ۲۰۲۳ برابر است.

روابط عمومی چیست

اصطلاح روابط عمومی (public Relations) برای نخستین بار در آمریکا در اتحادیه راه آهن به کار برده شد و در ایران نیز ابتدا در شرکت نفت استفاده و دفتری در آن شرکت ایجاد شد؛ روابط عمومی را در زبان عربی (العلاقات العامه) ترجمه کرده‌اند و نقش آن به عنوان ابزار مدیریتی برای فعالیت‌های حرفه‌ای، علمی و الکترونیکی نیز از مشخصه‌های روابط عمومی در عصر ارتباطات است.

روز ارتباطات و روابط عمومی ۱۴۰۲ + تاریخچه ۲۷ اردیبهشت

تعاریف گوناگونی از روابط عمومی از سوی صاحبنظران، کارشناسان و مؤلفان کتاب‌های این رشته ارائه شده است.

انجمن متخصصان روابط عمومی در فروردین ۱۳۹۵ تعریف زیر را مصوب کرد:

«روابط عمومی عبارت است از مدیریت تعامل و تفاهم میان سازمان و ذی‌نفعان که به تضمین منافع مشترک و اعتماد متقابل می‌انجامد و موجب افزایش اعتبار و رضایت طرفین می‌شود.»

رکس هارلو از پیشگامان روابط عمومی در جهان می‌گوید: «روابط عمومی دانشی است که به وسیله آن سازمان‌ها آگاهانه می‌کوشند بر مسئولیت اجتماعی خویش عمل کنند تا بتوانند، تفاهم و پشتیبانی کسانی را که برای توسعه اهمیت دارد، به دست آورند.»

انجمن روابط عمومی آلمان نیز می‌گوید: «روابط عمومی، تلاش آگاهانه و قانونی به منظور تفاهم و استقرار اعتماد و شناخت متقابل با عموم، براساس تحقیق علمی و عملی صحیح و مستمر است.»

انجمن جهانی روابط عمومی گفته است: «روابط عمومی بخشی از وظایف مدیریت سازمان و عملی ممتد، مداوم و طرح ریزی شده است که از طریق آن افراد و سازمان‌ها می‌کوشند تا تفاهم و پشتیبانی کسانی را که با آنها سرو کار دارند، به دست آورند.»

تاریخچه روز ارتباطات و روابط عمومی

۱۷ می سال ۱۸۶۵ «اتحادیه تلگرافی بین‌المللی» در پاریس تشکیل و اولین پروتکل تلگراف امضا شد، ۳۰ اکتبر ۱۹۰۶ میلادی در کنفرانس این اتحادیه تصمیم گرفته شد که «اتحادیه رادیو و تلگرافی بین‌الملل» نیز تشکیل شود. در ۹ دسامبر سال ۱۹۳۲ میلادی بر اساس «عهدنامه مادرید» با وحدت این دو اتحادیه، «اتحادیه بین‌المللی ارتباطات دور» شروع به کار کرد.

اتحادیه تلگرافی بین‌المللی جز مؤسسات ویژه سازمان ملل متحد است و کشورهای جهان سوم از اواخر سال ۱۹۷۰ میلادی، از طریق آن پوشش‌های وسیعی برای رسیدن به دو هدف در پیش گرفتند:

  • سعی در تقسیم و توزیع عادلانه امواج رادیویی
  • کوشش در توزیع عادلانه کانال‌های تلویزیونی ماهواره‌ای پخش مستقیم در سراسر جهان

اقدام مهم دیگر این اتحادیه کمک به کشورها برای توسعه ارتباطات و کاربرد هرچه بیشتر آن بوده است.

در تقویم جهانی ۱۷ می هر سال روز مخابرات و ارتباطات دوربرد (World Telecommunication Day) و یادآور تأسیس این اتحادیه‌ها برای پیشرفت ارتباطات است. هدف اصلی این روز برجسته کردن اهمیت ارتباطات و نحوه انتقال اطلاعات به سراسر جهان است.

روز ارتباطات و روابط عمومی ۱۴۰۲ + تاریخچه ۲۷ اردیبهشت

روز ارتباطات و روابط عمومی در ایران

در سال ۱۳۸۴، معاون امور مطبوعاتی و تبلیغاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به پیشنهاد مدیرکل دفتر تبلیغات و اطلاع‌رسانی از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درخواست کرد با توجه به اهمیت روابط عمومی در ایران یک روز به نام «روز روابط عمومی» نامگذاری شود. وی به پیگیری‌ها و پیشنهادات انجمن‌ها و مؤسسات فعال روابط عمومی در این خصوص اشاره و دلایل برجسته نامگذاری این روز را اینگونه اعلام کرده بود:

  • برجسته سازی روابط عمومی در سطح افکار عمومی
  • تبیین ضرورت توجه به مقوله روابط عمومی در سطح مدیران ارشد و ارتقای دیدگاه آن‌ها در این خصوص
  • تجمیع مراسم مختلف گرامیداشت روابط عمومی در یک روز معین

در پاسخ به این درخواست، مدیرکل دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی اعلام کرد: در خصوص پیشنهاد نامگذاری یک روز به عنوان «روز روابط عمومی» برابر مصوبه جلسه ۵۹۰ مورخ ۲۸/‏۰۶/‏۸۵‬ شورای عالی انقلاب فرهنگی، ۲۷ اردیبهشت به عنوان «روز ارتباطات و روابط عمومی» تعیین و اعلام می‌شود.

اولین همایش ملی روز ارتباطات و روابط عمومی نیز پنج‌شنبه ۲۷ اردیبهشت ماه ۱۳۸۶ در سالن کنفرانس سران کشورهای اسلامی برگزار و در آن، تمبر یادبود این روز رونمایی شد.

نوشته و خبر نگار : مهدیه حسن پور دبیر سرویس فرهنگی و هنری و ا.حسن پور