#خبر_و_هنر
#خراسان_جنوبی
#khabar_va_honar
#southern_Khorasan
#Birjand
#khabarvahonar
#خبر_و_هنر #خبروهنر
#خبر_هنر #خبر #اخبار #هنر #فرهنگ
#بیرجند #قاین #طبس #فردوس #سرایان #نهبندان #خوسف #بشرویه #زیرکوه #درمیان #سربیشه
عزاداری در مدرسه و حسینیه شوکتیه امام رضا(ع) جز سنت های قدیمی عزادارن بیرجندی است که هر ساله صورت می گیرد و هنوز این رسم زنده است
عکس حسن پور
مدرسه شوکتیه
این مدرسه که از وقفیات امیر اسماعیل خان محسوب می شود که به شوکت الملک در بین عموم مردم معروف بوده است. این شخص همراه محمد ابراهیم خان که پدر اسدالله علم است شروع به ساختن این مدرسه کردند و در سال ۱۳۱۲ هجری قمری ساخت این مدرسه زیبا را به اتمام رساندند.
کاربرد این بنا در ابتدا تحت عنوان حسینیه شوکتیه بود که توسط محمد ابراهیم خان علم ساخته شد و در سال ۱۲۸۲ هجری شمسی به مدرسه شوکتیه تبدیل شده است. شوکت الملک که تحت تأثیر اقدام امیرکبیر قرار گرفته بود، تصمیم گرفت همانند وی یک مدرسه مشابهی در بیرجند تاسیس کند. او در سال ۱۳۲۵ ه.ق مطابق با ۱۲۸۵ خورشیدی در محل حسینیه شوکتیه که توسط برادرش در سال (۱۳۱۲ه. ق) ساخته شده بود اقدام به تأسیس مدرسه شوکتیه کرد. مدرسه‌ای از همه لحاظ زبانزد است و چشم هر بیننده ای را به خود جلب میکند.
تاریخچه مدرسه شوکتیه
قدمت این بنا به دوران قاجاریه برمیگردد که کاربرود اولیه این بنا حسینیه بوده ولی بعدها به عنوان مدرسه مورد استفاده قرار گرفته است ولی اخیرا مانند گذشته از آن جهت مراسم مذهبی استفاده می شود. که علاوه بر مراسمات سوگواری یک کافی شاپ دلنشین با سرو انواع منوهای سرد و گرم دایر شده تا از گردشگران پذیرایی کند.
معماری مدرسه شوکتیه
مدرسه زیبا و برتر شوکتیه که به سبک معماری کویری ایران به صورت چهار فصل ساخته شده است دارای یک فضای مرکزی به صورت حیاط می باشد. حیاط مدرسه بخش بزرگی را از بنا در برمی گیرد و نیمی از زیبایی این مدرسه به خاظره فضای بیرونی آن است. در حیاط آن حوض زیبا پر ابی که کنار یک سکویی با ارتفاع سی سانتی واقع شده است و چون کف حیاط آجر فرش می باشد باعث شده است که زیبایی این بنا را دوچندان کند.
در ورودی مدرسه شوکتیه با طاق جناقی و تزئیناتی مقرنس روبرومی شوید. مدرسه شوکتیه بهتر است بدانید که این بنادارای یک ایوان بزرگ وزیبا می باشد و همین یک دانه ایوان موجود است. همچنین این بنا دارای هشتی، دهلیزها، ایوان، حجره هایی در اطراف حیاط، شاه نشین، حمام می باشد.
ساخت براساس تعزیه و عزاداری در کنار میاحث اموزشی
باورهای دینی و مذهبی می توانند بر نگرش جامعه در تمامی ابعاد تاثیرگذار باشند. از جمله این اعتقادات، واقعه ی کربلا و ارزش های نهفته در آن است که بر جنبه های مختلف زندگی اجتماعی، سیاسی و فرهنگی تاثیر داشته؛ تا بدان جا که برای زنده نگه داشتن یاد این واقعه، مجموعه ای از نمایش های آیینی- مذهبی به نام تعزیه و شبیه خوانی شکل گرفته است. در شهر بیرجند، در جنوب خراسان، به تبع شرایط اجتماعی، سیاسی و مذهبی حاکم در ادوار مختلف، حسینیه های متعددی برای عزاداری ایجاد گردید. مهم ترین آن ها حسینیه ی شوکتیه نو بوده است. هدف مقاله ی حاضر شناخت و بررسی نحوه ی برپایی مراسم آیینی تعزیه در حسینیه ی شوکتیه ی نو، به عنوان یکی از بناهای با عظمت شهر بیرجند، در دوره ی قاجار است. این پژوهش با شیوه توصیفی- تحلیلی به انجام رسیده است. شناخت عناصر کالبدی و معماری حسینیه و نیز آگاهی از نحوه برگزاری مراسم تعزیه بر اساس مطالعات کتابخانه ای، مشاهدات میدانی و مصاحبه با مطلعان کلیدی صورت گرفته است. بر اساس یافته های این پژوهش، گرچه حسینیه شوکتیه در طول زمان، کاربری های توامان آموزشی و مذهبی داشته است، اما فضای کالبدی آن همچنان که ایده ی اولیه ی بنا گواهی می دهد برای برگزاری مراسم مذهبی و آیینی تعزیه مناسبت دارد. این بنای تک ایوانی با صحن وسیع، رواق ها، طاق نماهای پیرامونی و سکوی مستطیل شکل میان صحن در حال حاضر نیز می تواند پاسخ گوی کاربری آیینی آن در زمینه برگزاری مراسم تعزیه، شبیه خوانی و سایر مراسم ملی و مذهبی باشد.
دیدگاه ها برای این نوشته بسته شده است.