نوشته : دکتر محمود فاضلی بیرجندی
۲۱ تیر ۱۳۹۷
“در دهلیزهای قدرت” زندگی نامه ای است از حسین علا. امروز ۲۱ تیر ماه، ۵۴ سال از وفات او می گذرد. به این مناسبت یادی از او و کتابی می کنم که در شرح احوال او منتشر شده است. کتاب را منصوره اتحادیه نوشته و سال ۱۳۹۰ منتشر کرده است. من همان سال کتاب را خریدم و خواندم. کتابی است چون دیگر آثار خانم اتحادیه. زحمت های زیاد برای تهیه آن کشیده شده و کاری است ارزنده برای یادآوردن مردی که برای این کشور کوشش ها کرد و حیف بود که آن کوشش ها در کتابی گرد نیاید. این سخن فقط برای کار و زندگی حسین علا نیست. کم نیستند مردان و زنانی که در این سده برای این مرز و بوم کارها برآوردند و امروز حتی حسب حالی هم از آنان در دست نیست. کار خانم اتحادیه از این جهت ارجی به سزا دارد که چند تن از صاحبان نام و نشان را از فراموشی به در آورده است. من قبلا در یادداشت هایم در فیس بوک، کتاب یادداشت های دکتر باقر کاظمی و شرح احوال میرزا حسن خان اسفندیاری را معرفی کرده ام. اینک هم کتاب زندگی و کارنامه حسین علا را به دوستان معرفی می کنم که اگر چند سالیانی از نشر آن برآمده ارج خود دارد. (نگفته نماند که خطاهای چاپی و نیز نگارشی این کتاب، به مانند دیگر آثار موسسه نشر تاریخ ایران، کم نیست.)
حسین علا نیازی به معرفی ندارد. او کارهایش را از وزارت خارجه ایران آغاز کرد. نماینده مجلس، و سفیر شد. کارهای او در دوره سفارت ایران در امریکا و همکاری هایش با دولت وقت ایران برای پیشبرد منافع میهن از نقاط پرارج زندگانی سراسر خدمت و شرافت اوست. علا در قیاس با برخی سیاسیون معاصر، بسی سزاوارتر به یادآوری و ستایش است. آن کسانی که جز حیله گری هنری نداشتند. اما نام و نشان ایشان بود که چون بر مسندی نشینند بدان ارج و قرب می بخشند. نه از آن اشباح که از نشستن بر کرسی ای بلند، بلندقد دیده می شوند. علا بسی سزاوارتر به یادآوری و ستایش از برخی سیاسیون معاصر بود که جز حیله گری هنری نداشتند. اما نام و نشان ایشان در حد بتان معابد کهن در خاطره عموم ثبت شده و هنوز نمی توان کمترین کلامی جز به ستایش آنان گفت.
امروز که این کشور فراز و فرودهایی را از سر می گذراند که فن یا هنر دیپلماسی در آن بیشتر مورد نیاز است، کارنامه و کردار یکی چون زنده نام حسین علا جای یادآوری بیشتر، و البته آموزش، دارد
