نوشته : امیر شاهین نایبی فر
«حکیم نزاری» یکی از شاعران بزرگ منطقه قهستان خراسان جنوبی است که بعضی از ادیبان معتقدند سبک شاعری حافظ از نزاری تاثیر گرفته است.
حکیم سعدالدین بن شمس الدین نزاری بیرجندی قهستانی معروف به حکیم نزاری در قرن هفتم هجری روزگار می‌گذراند و کتاب ادب نامه او چگونگی رفتار وزیران، منشیان و دیگر درباریان را درباره شاه توصیف می‌کند و نخستین حرفش این است که از خدمتگزاری در دربار پادشاهان برحذر باشید چون عاقبت خوبی ندارد و نزاری در این کتاب می‌گوید که نتیجه حاصل از تجربه‌های زندگی نشان دهنده اخلاق مثبت و منفی است و همچنین در این کتاب آمده که هدف غایی، رعایت اخلاق، رسیدن انسان به سعادت و نیکبختی است.
در بخشی از کتاب ادب نامه این شاعر آمده است که برای پیشرفت اجتماع باید تبعیض‌های اجتماعی از بین برود و برای اینکه حکومت ایده آل داشته باشیم باید بین حکومت و جامعه توازن وجود داشته باشد.
کتاب ادب نامه حکیم نزاری بیشتر به بحث‌های اخلاقی می‌پردازد و تقویت فضیلت‌های اخلاقی را لازمه رسیدن انسان و جامعه به سعادت ابدی می‌داند.
آثار کلیات حکیم نزاری در دنیا ۲ نسخه است که یکی در تاجیکستان و شهر دوشنبه و یک نسخه در سن پطرزبورگ روسیه است، به اعتقاد دکتر محمود رفیعی در گذشته ما کمتر به کتاب‌های خود توجه می‌کردیم به طوری که روس‌ها در گذشته به روستاها می‌آمدند و کتاب‌ها را خریداری می‌کردند و به کشور خودشان منتقل می‌کردند.
محمود رفیعی بعد از ۱۲ سال تلاش توانست یک کپی از کتاب ادب نامه حکیم نزاری تهیه و آن را تصحیح کند و در سال ۱۳۹۲ این کتاب که شامل ۱۲۰ صفحه است منتشر شد.
رفیعی متولد سال ۱۳۱۸ در بیرجند است که تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در این شهر گذراند و سپس برای ادامه تحصیل در رشته پزشکی به سوئیس رفت و دوره پزشکی عمومی را در ژنو گذراند و سپس دوره تخصصی را در رشته بیماری‌های کودکان در انگلستان پشت سرگذاشت و در سال ۱۳۵۱ نیز به ایران بازگشت و با سمت استادیاری استخدام دانشگاه تهران شد.
