زندگینامه استاد محمدعلی صمیمی اول

        استاد محمد علی صمیمی اول از طراحان فرش استان خراسان جنوبی است که در عداد پر سابقه ترین طراحان فرش کشور قرار دارد. او در سال ۱۳۱۴ در روستای سرچاه تازیان که از روستاهای منطقه مهم فرشبافی ناحیه درخش می باشد در خانواده ای فرش باف به دنیا آمد. از آنجا که مناطق مود و درخش ( شهرفعلی قهستان ) و حومه آنها از مناطق مهم فرشبافی ایران بوده است، طبیعتاً هنرمندان و استاد کاران زیادی را درخود پرورانده است. استاد صمیمی اول، به رسم دهه های پیشین، به سبب نبود مدرسه در محل، ازشش سالگی بعنوان فرشباف ورود خود به هنر فرش ایران را آغازنمود که تا جوانی ادامه داشته است. باتوجه به وضعیت پررونق فرش منطقه درخش و شهرستان بیرجند، بسیاری از خانواده های فرشباف، خود رنگرزی خامه های مورد نیاز را انجام می دادند. استاد صمیمی اول، ازسن ۱۷ سالگی بعنوان رنگرز گیاهی فعالیت دیگری را در فرش آغاز نمود. وی تا سال ۱۳۵۱ وبه مدت ۲۰ سال در کنار کار طراحی فرش، از رنگرز های گیاهی فعال منطقه نیز بوده است. از آنجا که سن جوانی سن شکوفایی استعدادهای بسیاری از افراد هست، وی به سبب علاقه به طراحی، فعالیت طراحی خودرا از طراحی پرد­ه های تزئینی منازل به منظور سوزن دوزی یا گلدوزی آغاز کرد. با توجه به قرابت و شباهت این نقوش با نقوش فرش به سمت نقشه فرش نیز رفت. بر اساس رویه رایج طراحی فرش کشور، استاد صمیمی ابتدا از نقطه گذاری طرحها آغاز کرد و برای نقشه کشی فرش تمرینهای زیادی را نزد مرحوم محمد حسن سرچاهی ( ازنقاشان فرش منطقه و شوهر خواهر وی) انجام داده است، به سبب علاقه زیاد، در کنار رنگرزی،  به سبب ذوق و قریحه وافر طراحی و نقاشی فرش را نیز فرا گرفت و تا حدی پیش رفت که در جوانی و در دهه ۴۰ درطراحی فرش بیرجند صاحب نام گردید. به سبب این شهرت و توانایی ترسیم نقوش متنوع قالی، همزمان با تاسیس شرکت سهامی فرش شعبه بیرجند در سال ۱۳۴۶ ازسوی آن شرکت و همراه با استاد توانمند آقای جمشید بیک مودی، دعوت به همکاری شد و فعالیت طراحی فرش را درمرحله ای جدید آغاز نمود.

استاد صمیمی اول، بخش مهم و جدیدی از اندوخته های هنری خویش را مرهون همکاری با استاد جمشید بیک مودی در شرکت سهامی فرش ایران می داند که بارها به رسم ادب آن را برزبان جاری و از ایشان به عنوان استاد خود یاد نموده است. استاد مودی، به دلیل تغییر شغل، کمتر از یکسال با شرکت سهامی فرش همکاری نمود و طراحی مداوم فرش را کنار گذاشت که بعد ها محل سکونت خویش را نیز به مشهد تغییر داد، لذا استاد صمیمی اول به تنهایی با آن شرکت تا سالهای پایانی عمر همکاری نمود.

 وی به عنوان طراح فرش منطقه سهم بسزایی در پیشبرد فرش دستباف بیرجند وشهرستانهای پیرامونی آن داشت که علاوه برتهیه سفارشات شرکت سهامی فرش ایران شعبه بیرجند، سفارشات متعدد تولید کنندگان بخش خصوصی شهرستان، استاهای همجوار از جمله سیستان و بلوچستان- خراسان رضوی و بعضا سایر مناطق کشور را نیزانجام می داد. پرکاری وی و مراجعات در حدی بود که در برهه ای از تاریخ فعالیت، ۱۳ شاگرد به صورت همزمان ایشان را در نقاشی طرحهایی که توسط ایشان طراحی میشد یاری می­رسانیدندکه از این میان فرزند ایشان بنام محمد صمیمی اول به سبب رابطه پدر فرزندی واستاد شاگردی بطور کامل اصول و قواعد طراحی سنتی وطراحی فرش را آموخت که هم اکنون از فعالین وطراحان فرش کشور می باشد.

 قلم استاد محمد علی صمیمی اول بسیار تحت تاثیر قالی کرمان بوده است از آنجا که مناطق بیرجند و کرمان از لحاظ جغرافیایی دو منطقه فرشبافی مجاور هم بشمار می روند، عمده تاثیر پذیری فرش بیرجند را میتوان از کرمان دانست. لذا وی نیز تحت این تاثیر، توانایی بسیار خوبی در طراحی نقوش جنگلی – گل ومرغ – درختی – محرابی و بطور کلی طرحهای با الهام از طبیعت جاندار داشت. او تاسالهای رونق این طرحها در بیرجند، طراحی های زیادی داشته است و قلم وی جزء قلم های طراحی کلاسیک و اصیل ایرانی در فرش محسوب می گردد که همانند بسیاری از طراحان فرش قدیمی ایران به دلیل رعایت حقوق صاحبان نقشه، طرحهای اصلی را به آنان تحویل می داد و نسخه بایگانی و آرشیو طرح ایجاد نکرد.  با توجه به سابقه طولانی او در طراحی فرش، تعداد زیادی از آثار طرح فرش منطقه توسط او بازبینی، باز طراحی و اصلاح ساختار شد و گنجینه ارزشمندی از آثار طرح فرش استان خراسان جنوبی مشتمل بر نقوش قدیمی فرش به یادگار مانده است که هم اکنون این آثار در کنار آثاری از خود استاد، نزد پسر وی نگهداری می گردد. تلاش وافر و مستمر وتوانمندی هنری او باعث شد بعنوان نماینده فرش شرق کشور در بسیاری از رویدادهای مرتبط با فرش – صنایع دستی و گردشگری در سطح منطقه ای، ملی و بین المللی حضورداشته باشد که در امتداد این سوابق و با توجه به آثار ارزیابی شده از ایشان، در سال۱۳۸۵ شورای ارزشیابی هنرمندان سنتی کشور وی را بعنوان هنرمند برجسته کشوری در رشته طراحی فرش تعیین نمود. به دلیل نیاز و مراجعه تولید کنندگان فرش، علی رغم سن زیاد، تا ساعات پایانی عمرش فعالیت هنری داشت که پس از ۶۵ سال فعالیت مستمر هنری، در سپیده دم اول تیر ماه ۱۳۹۵ درسن  ۸۱ سالگی به دلیل ایست قلبی درگذشت. یقینناً نام وی در بخش مهمی از تاریخ معاصر فرش کشور بویژه استان خراسان جنوبی قرار دارد.

                                                       نگارنده : محمد صمیمی اول – فرزند مرحوم محمدعلی صمیمی اول