پجلال احمدی روز سه‌شنبه در نشست خبری اظهار کرد: سال گذشته ۲۷ مورد مرگ مغزی در استان شناسایی شد که از این تعداد ۱۱ مورد به مرحله اهدای عضو رسیدند اما ۶ مورد به علت رضایت ندادن خانواده‌ها، مناسب نبودن اندام‌ها، یا فوت به مرحله اهدای عضو نرسیدند.

وی با بیان اینکه اکنون بیش از ۳۰ هزار بیمار در کشور در انتظار پیوند عضو هستند که روزانه ۱۰ تا ۱۲ نفر به دلیل نرسیدن عضو مناسب، جان خود را از دست می‌دهند ادامه داد: در خراسان جنوبی نیز تاکنون ۲۱۵ نفر پیوند کلیه، ۳۰ مورد پیوند کبد و ۱۰ مورد پیوند قلب ثبت شده و ۴۶۰ نفر در صف انتظار پیوند کلیه هستند.

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند اظهار کرد: اکنون امکان برداشتن اعضا از افراد مرگ مغزی در بیرجند فراهم شده اما هنوز مجوز رسمی برای پیوند از مرگ مغزی صادر نشده لذا این بیماران به مراکزی مانند مشهد یا یزد اعزام می‌شوند.

وی با اشاره به اینکه پیوند کلیه از افراد زنده در استان انجام می‌شود، اما پیوند از مرگ مغزی نیاز به شرایط ویژه و امکانات خاص دارد گفت: مرگ مغزی توسط ۲ متخصص دارای مجوز از وزارت بهداشت تأیید می‌شود، سپس در صورت رضایت خانواده، مراحل انتقال و برداشت اعضا انجام می‌گیرد.

احمدی یادآور شد: تمام هزینه‌های درمانی، انتقال، مراسم تشییع و همچنین محل دفن اهداکنندگان توسط نهادهای مربوطه تقبل می‌شود و برخی از شهرهای کشور قطعه‌هایی ویژه اهداکنندگان عضو در آرامستان‌ها اختصاص داده‌اند.

وی ادامه داد: از یک فرد مرگ مغزی، امکان برداشت حداقل هشت عضو حیاتی وجود دارد، البته به شرط سلامت عضو و فراهم بودن شرایط انتقال هر یک از این اعضا می‌توانند به زندگی بیماران نیازمند کیفیتی دوباره ببخشند.

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند تأکید کرد: داشتن کارت اهدای عضو از نظر حقوقی الزامی برای برداشت عضو نیست، اما می‌تواند در فرآیند رضایت‌گیری از خانواده‌ها بسیار مؤثر باشد. کارت‌های اهدای عضو از طریق سامانه ملی مربوط به انجمن اهدای عضو صادر می‌شوند و بانک اطلاعاتی آن به صورت جداگانه مدیریت می‌شود.

وی درباره تعریف مرگ مغزی گفت:در این حالت، فرد از نظر مغزی به طور کامل از دنیا رفته است، اما برخی عملکردهای بدنی همچون تپش قلب، به کمک دستگاه‌ها ادامه دارد، این مرحله، تنها فرصت باقی‌مانده برای برداشت اعضای حیاتی مانند قلب، کبد، ریه، کلیه، و برخی بافت‌ها از جمله قرنیه، پوست و تاندون‌هاست.

احمدی گفت: هفته اهدای عضو فرصتی است برای گرامیداشت یاد کسانی که با تصمیمی بزرگ، جان بیماران نیازمند را نجات دادند و این هفته با هدف فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی پیرامون اهمیت اهدای عضو پس از مرگ مغزی در سراسر کشور برگزار می‌شود.

وی با اشاره به فتوای تاریخی حضرت امام خمینی (ره) مبنی بر جواز استفاده از اعضای افراد دچار مرگ مغزی برای نجات جان بیماران، یادآور شد: بر اساس این فتوا، ۳۱ اردیبهشت‌ به عنوان «روز ملی اهدای عضو» نام‌گذاری شده و بازه زمانی ۲۴ تا ۳۱ اردیبهشت نیز «هفته اهدای عضو» نام گرفته است.

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران درباره وضعیت ساختمان درمانگاه نیمه‌کاره آستان قدس در شهرستان قاین نیز گفت: ساختمان مذکور از ابتدا هیچ‌گاه به عنوان بخشی از تعهدات دانشگاه علوم پزشکی تعریف نشده و هیچ‌گونه مجوزی از سوی دانشگاه برای بهره‌برداری از آن صادر نشده است.

وی با اشاره به اینکه دانشگاه علوم پزشکی بیرجند مالک یا بهره‌بردار رسمی این فضا نبوده است، ادامه داد: این ساختمان از ابتدا تحت نظر دانشگاه نبوده و تنها در مقاطعی برای استفاده دانشجویان به‌صورت محدود مورد بهره‌برداری قرار گرفت، اما هیچ تعهدی از سوی دانشگاه برای تجهیز، تأمین نیرو یا راه‌اندازی رسمی آن وجود نداشته و ندارد.

احمدی افزود: اکنون امکان استقرار نیروی انسانی یا بهره‌برداری عملیاتی توسط دانشگاه در این محل وجود ندارد و چنین برنامه‌ای نیز در چارچوب وظایف ما تعریف نشده است، با این حال، مذاکراتی با برخی نهادها از جمله نهاد نظامی انجام شده تا از این فضا به‌صورت مؤثر استفاده شود.

وی با اشاره به برخی شائبه‌ها درباره انتقال تجهیزات پزشکی بین مراکز درمانی گفت: تجهیزات پزشکی در مالکیت فرد خاصی نیست و استفاده بهینه از آن‌ها جزو اولویت‌های دانشگاه در سطح استان است.

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند تأکید کرد: وجود تجهیزات پزشکی در انبارها و استفاده نکردن از آن‌ها، خلاف اصول مدیریت منابع بوده، به همین دلیل دانشگاه در قالب کمیته‌ای متشکل از ریاست دانشگاه، معاونت درمان، مسئولان بیمارستان‌ها و کارشناسان تجهیزات پزشکی، به‌صورت منظم وضعیت انبارها و نیاز مراکز درمانی را بررسی می‌کند و جابجایی‌ها با هدف استفاده بهینه انجام می‌شود.

وی یادآور شد: این جابجایی‌ها در دانشگاه سابقه داشته؛ برای مثال در سال‌های گذشته آندوسکوپی از نهبندان به مرکز استان منتقل شد، چراکه در آن مرکز استفاده لازم از آن انجام نمی‌شد.

نوشته و خبرنگار : دکتر  ا . زارعی دبیر سرویس پزشکی و سلامت و ا حسن پور