در فاصله ۳ کیلومتری جاده قاین به سمت روستای زول قاین، درخت کهنسالی از گونه سرو که از درختان بومی منطقه خراسان‌جنوبی است، وجود دارد. این درخت با توجه به قطر و بررسی شرایط فیزیکی آن، به سن کهنسالی رسیده است.

مردم از اطراف، جهت نذر و نیاز و برآورده شدن حاجات به این منطقه می‌آیند. اهالی این روستا و دیگر روستاها، این درخت را مقدس دانسته و بسیار به آن معتقدند؛ این درخت تا آنجا مقدس است.

درخت کهنسال این روستا سال‌هاست مورد توجه مردم اهالی این منطقه است. اعتقادات مردم جزء میراث فرهنگی هر منطقه محسوب می‌شود و لازم است ثبت شود تا در فهرست داشته‌های فرهنگی ایران باقی بماند.

نذرهایی که ثبت میراث فرهنگی کشور شدند

فریبا کاهنی، کارشناس مردم‌شناسی اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان‌جنوبی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: از گذشته براساس فرهنگ شکل گرفته در میان مردم اعتقادات و باورهایی برای دوری از مشکلات و گرفتن حوائج وجود داشته است که این امر به آرامش آنان کمک بسزایی کرده است.

وی با بیان اینکه درخت کهنسال روستای زول در شکل ظاهری، وضعیت آن سالم بنظر رسیده و کاملا شاداب بوده و موجب شکل‌گیری اعتقاداتی در میان مردم شده است، افزود: شاخه‌های آن موجب بوجود آمدن تاج پوشش بسیار زیبایی برای آن شده و سطحی حدود ۱۱۱ مترمربع را شامل می‌شود.

کارشناس مردم‌شناسی اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان‌جنوبی با بیان اینکه این درخت زیبا به صورت تک و شاخص در میان زمین‌های کشاورزی واقع شده و اطراف آن را درختچه‌های زرشک و گیاهان علفی احاطه کرده‌اند، تصریح کرد: بر روی تنه این درخت کهنسال آثاری از یک شکاف عمیق و بزرگ قابل مشاهده است که رنگ تنه در این قسمت با دیگر قسمت‌ها تفاوت فاحشی داشته و پوسته‌های تنه نشان از عمر بالای آن دارد؛ همچنین ریشه‌های درخت از زمین بیرون زدگی دارد.

کاهنی ادامه داد: اهالی این روستا و دیگر روستاها، این درخت را مقدس دانسته و بسیار به آن معتقدند تقدس این درخت به واسطه سال‌های دراز عمر آن است و در بین مردم رواج داشته است.

وی با بیان اینکه دخیل‌هایی که بر شاخه‌های این درخت بسته شده نشان از تقدس و اعتقادات عمیق مردم دارد؛ قدمت این درخت تقریباً ۸۰۰ تا هزار سال است و این نشان از عمر این درخت دارد، تصریح کرد: سرو، درخت توت، درخت سنجد، درخت گز از دیرباز در فرهنگ ایرانیان غنای اعتقادی دارد.

کارشناس مردم‌شناسی اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان‌جنوبی بیان کرد: در ایران کمتر روستایی است که نمونه‌ای از درختان مورد احترام را در خود نداشته باشد؛ این درختان و درختچه‌های گوناگون، در باور عامه مردم دارای ویژگی‌های کم و بیش یکسانی هستند.

وی تصریح کرد: این اعتقادات تا آنجاست که حتی بریدن شاخه‌های این درختان کاری زشت و مضموم به نظر می‌آید؛ این درختان بیانی برای برطرف شدن حاجات هستند و باور مردم این است که چون درخت یک موجود زنده چند صد ساله هستند می‌توانند واسطه آنان و خداوند شوند.

کاهنی با بیان اینکه در این راستا، نیازمندان بر آن دخیل می‌بندند، پارچه می‌بندند، نخ گره می‌زنند و قندیل می‌آویزند، یادآور شد: اعتقادات مردم در این زمینه بسیار مورد توجه قرار گرفته و به همین دلیل جزء میراث فرهنگی این منطقه محسوب می‌شود چراکه باورها و اعتقادات مردم جزء میراث هر منطقه محسوب می‌شود.

وی بیان کرد: این خطر که عناصر میراث‌فرهنگی ناملموس بدون حمایت و توجه از بین بروند همیشه وجود دارد و پاسداری از آن‌ها و انتقال میراث کهن، آئین و مراسم به نسل‌های آینده وجود دارد؛ و هدف از پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس به این معنا است که این آئین و مراسم به‌عنوان ارزش‌های شاخص برای نسل‌های آینده باقی بماند.

کاهنی اظهار کرد: توجه و پاسداری از این میراث ناملموس می‌تواند ضامن احترام به فرهنگ‌ها، دوری از تعصبات و همچنین پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس باشد؛ میراثی که در فرهنگ مردم ریشه دوانده و باعث عدم فراموشی گذشته‌ها و افکار این مردم می‌شود.