نوشته : منصوره عسکری دشت بیاض
مریم به عنوان یک زن خانه دار مدتی است که درباره ی بورس و سرمایه گزاری تحقیق میکند.وی میگوید که سه فرزند بیکار دارد و در تحقیقاتی که داشته فهمیده که با سرمایه گزاری در بورس میتواند به رونق اشتغال فرزندانش کمک کند.وی میگوید که در تحقیقات خود فهمیده که بورس در ایران با فراز و فرودهای زیادی همراه بوده است.کارگزاری که مریم برای مشورت پیدا کرده میگوید:”در سال ۱۳۱۵خورشیدی یک کارگزار بلژیکی به نام «ران لوترفِلد»، با تحقیقات گسترده درباره ی اقتصاد ایران،اساسنامه داخلی بورس را تهیه و به مسئولان ایرانی ارائه کرد.البته با توجه به وقوع جنگ جهانی دوم، این تحقیقات بیست و پنج سال بعد یعنی در سال ۱۳۴۰ خورشیدی به نتیجه رسید و موافقت‌‌نامه اولیه تأسیس بورس سهام در ایران در وزارت بازرگانی آن زمان تنظیم شد.از سال ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۷، تعداد شرکت‌ها و موسسه‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به ۱۰ بنگاه اقتصادی افزایش یافت ولی با پیروزی انقلاب اسلامی و تملک بنگاههای اقتصادی توسط دولت و جنگ تحمیلی، تعداد شرکت‌های پذیرفته‌شده از ۱۰۵ شرکت، به ۵۶ شرکت در پایان سال ۱۳۶۷ تقلیل یافت.در حال حاضر، چهار بورس بزرگ کشور تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کنند:بورس اوراق بهادار تهران،فرا بورس ایران،بورس کالای ایران و بورس انرژی.این بورسها جز با حمایت مردم و سرمایه گزاران رشدی نخواهد داشت.”وقتی مریم به کارگزار بورس میگوید که از طریق یک آگهی درتلویزیون به سرمایه گزاری در بورس علاقه مند شده، کارگزارش می گوید:”با توجه به افزایش فعالیتهای بورس در سالهای اخیر و با توجه به اهمیت و جایگاه اطلاعات در تصمیمات سرمایه گذاری مردمی،باید گفت بورس و رسانه با خدمات متقابل به یکدیگر میتوانند در رشد و افزایش سرمایه گزاری و محقق شدن شعار سال،رونق تولید و درنتیجه افزایش اشتغال در کشور موثر باشند. کارکرد رسانه های جمعی با تاکید بر دو عنصر اصلی آگاهی بخشی و اطلاع رسانی می تواند نقش بسزایی در تغییرات قیمت سهام و تصمیم گیری سرمایه گذاران ایفا نماید. با این وجود، این موضوعی است که کمتر مورد توجه پژوهشگران در کشورهای مختلف و بیش از آن،در ایران قرار گرفته است.رسانه های جمعی شامل رسانه های نوشتاری، دیداری، شنیداری و دیجیتالی تاثیر زیادی در شاخص های تصمیم گیری سرمایه گذاران، مشارکت در بورس و انتخاب سهام اتخاذ شده دارند. برای مثال بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای ۹۵-۱۳۹۱ در طی تحقیقی متوجه ارتباط معناداری بین افزایش آگهی های تلویزیونی -رادیویی و رشد فروش و حجم معاملات شد. نتایج این تحقیق نشان میدهد، وجود آگهی های رادیویی و تلویزیونی در زمینه ی پرداخت سود سهام بر رشد فروش، تأثیر گذار بوده است.این آگهی ها میانگین رشد فروش را افزایش داده و بر پیش بینی سود سهام بر رشد فروش و حجم معاملات، تأثیر معناداری داشته است. وجود پیش بینی سود سهام در این آگهی ها باعث افزایش سطح میانگین دو متغیر رشد فروش و حجم معاملات شده است.از طرف دیگر حجم بالای درآمد حاصل از این آگهی های بازرگانی در زمینه ی بورس باعث رونق اقتصادی در رسانه و افزایش درآمد رسانه میشود.این رشد اقتصادی و خدمات متقابل در زمینه ی فعالیتهای اقتصادی میتواند نقش رسانه را در زمینه های اقتصادی پررنگ تر کند و همزمان میتواند باعث رشد کیفی رسانه ها، بویژه تولیدات رسانه ای مراکز استانها و رونق شعار سال(رونق تولید)بعنوان یکی از مهمترین افق های فراروی رسانه داشته باشد.آگهی های بازرگانی،میزگردهای اقتصادی، و گزارشها و مستندهای خبری تاثیر زیادی در شناخت زمینه های سرمایه گزاری ایجاد میکند و فعالیت رسانه دراین زمینه میتواند تاثیر زیادی در تصمیم گیری سرمایه گزاران بورس بگذارد.دراین زمینه ایجاد شبکه های مختص اقتصادی نظیر شبکه ی اقتصاد کافی نیست و آگاهی بخشی به مردم در شبکه های مختلف میتواند زمینه پیش فروش و معرفی کالاها، شناخت انواع سهام، را مهیا کند.برای مثال آگهی های پرداخت سود سهام و پیش بینی آن میتواند نقش موثری در افزایش مشارکتهای مالی مردم و سرمایه دارن در فعالیتهای بورس و رونق موسسات تولیدی داشته باشد.رسانه های اجتماعی میتوانند هزینه های هماهنگی و انتقال و اشتراک گزاری اطلاعات بورس را کاهش دهند و با درونی سازی ارزش کسب و کار و افزایش شرکت مردم در تولید باعث رونق اشتغال در خدمات تولیدی جامعه شوند.” مریم دراین مورد با کارگزارش موافق است و خود از طریق یکی از همین آگهی ها به سرمایه گزاری علاقه مند شده است.او همین امروز برای فروش طلاهای خانگی خود اقدام میکند و این سرمایه ی اندک را برای رونق اقتصادی خانواده و کمک به اشتغال به کار گیرد. وی امیدوار است با گسترش همکاریهای بورس و رسانه و افزایش مشارکتهای مردم و جذب سرمایه های اندک مردم به زودی زمینه ی اشتغال برای فرزندانش فراهم گردد.
