نوشته : نفیسه نخعی
اشتغال زنان در جامعه دارای آثار فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و… مثبت است.
افزایش آگاهی و بینش اجتماعی زنان،ایجاد روحیه اعتماد به نفس، رشد استقلال فکری و روحی آنان از مهم ترین آثار اجتماعی و فرهنگی اشتغال زنان می باشد.
حضور موثر زنان در اجتماع، می تواند منجر به شناسایی مسایل و مشکلات مربوط به جامعه زنان و توجه و جدیت بیشتر برای رفع و حل آن شود.
حفظ کرامت زن، بهره وری بیشتر و استفاده حداکثری از ظرفیت ها و امکانات مادی و معنوی خانواده جهت تقویت بنیه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خانواده و کمک به اقتصاد خانواده و جامعه نیز از دیگر مزایای اشتغال بانوان در جامعه می باشد.
از طرفی حضور زنان در جامعه باعث کمک به نشاط و شادابی زنان و پیرو آن سلامت روحی و روانی سایر اعضای خانواده و نهایتا جامعه شده و همچنین حضور زنان در اجتماع می تواند در ارتقاء سطح اجتماعی و فرهنگی خانواده، تربیت فرزندانی آگاه و اجتماعی ونیز افزایش توان مدیریتی زنان برای پیگیری و حل مشکلات زنان و خانواده شود؛ چرا که حضور موثر این قشر تاثیرگذار در اجتماع و خروج از حالت انفعالی به فعال، مقدمه ارتقاء منزلت زن در جامعه و مشارکت آنان در تصمیم گیری‌های مهم و اساسی بنیان خانواده که سنگ زیربنای جامعه است، را به دنبال دارد.
نقش زنان در تحقق اقتصاد مقاومتی:
موضوع اقتصاد مقاومتی به عنوان تدبیر هوشمندانه از سوی مقام معظم رهبری مطرح شده و مفهومی است برای مقاوم‌سازی بحران زدایی و ترمیم ساختارهای فرسوده و ناکارآمد موجود در اقتصاد و به دنبال آن است که با کاهش وابستگی‌ها و تاکید بر مزیت‌های تولید داخلی و تلاش برای خودکفایی زمینه توسعه و پیشرفت را مهیا سازد
نقش موثر و کلیدی زنان بعنوان مدیریت داخلی خانواده به عنوان اولین و مهمترین نهاد اجتماعی در تربیت و پرورش منابع انسانی توانمند، در جریان بهره وری و تولید ملی سهم قابل توجهی دارند.
همچنین زنان با حضور مستقیم و فعال در چرخه تولید داخلی و نیز مدیریت صحیح مصرف و منابع و فرهنگ سازی برای استفاده از کالاهای داخلی و … و حمایت از تولید ملی در این عرصه تاثیر بسزایی دارند.
معایب اشتغال برای زنان:
به نظر می رسد زنان شاغل در تمام ابعاد زندگی به جزعملکرد جسمانی، دارای وضعیت بهتری نسبت به زنان خانه دار می باشند و به طور کلی، با احتساب فعالیت‌های بی مزد زنان درخانه، ۵۵ درصد کل کارجهان را زنان انجام می‌دهند.
اشتغال زنان نیز مانند دیگر موضوعات فراگیر جامعه ، علیرغم اثرات مثبت، دارای آثار منفی نیز هست.
یکی از نقاط منفی اشتغال زنان، فرسودگی جسمانی ناشی از کار زیاد و رسیدگی به وجهه های مختلف وظایف درون و برون خانواده است.
یکی دیگر از اثرات منفی اشتغال، برآورده شدن نیاز مالی زنان است؛ که این امر اگرچه خیلی خوب است، اما واقعیت در این است که زنی که نیاز مالی نداشته باشد تمایل کمتری برای ازدواج دارد، همانطور که اگر مردی نیاز جنسی نداشته باشدازدواج نمی کند و شاید اشتغال زنان، یکی از عوامل و شاخص هایی باشد که در بالارفتن سن ازدواج تاثیر منفی دارد.
پژوهشگران معتقدند زنان اغلب براساس شرایط اقتصادی، اجتماعی و در اختیار داشتن مبالغ مالی و مادی، اشتغال خارج از منزل را انتخاب می‌کنند؛ در همین زمینه جا دارد به پژوهشی در کشور که به بررسی مقایسه زندگی زنان خانه دار و شاغل پرداخته و ۱۱۰زن شاغل و ۱۱۰زن خانه دار را مورد بررسی قرارداده، اشاره نماییم.
میانگین سنی این زنان ۳۳ سال بوده که ۴۰ درصد آنها تحصیلات دانشگاهی داشته‌اند. این پژوهش به صورت عینی، مواردی ازجمله عملکرد جسمانی ، سلامت عمومی، احساس نشاط، سلامت روانی و محدودیت نقش به علت مشکلات روحی و عملکرد اجتماعی هر دو گروه زنان شاغل و خانه دار را مورد ارزیابی قرار داده است.
نتایج این پژوهش در نهایت نشان داد میانگین نشاط تفاوت معنی داری در دو گروه شاغل و خانه دار داشته است، بطوری که زنان شاغل وضعیت سلامت خود را بهتراز زنان خانه دار ارزیابی کردند.
طبق نتایج به دست آمده زنان شاغل نسبت به زنان خانه دار تمامی مقیاس‌های کیفیت زندگی را به جز عملکرد جسمانی بالاتر و بهتر گزارش کرده‌اند.
این تحقیق نتیجه می‌گیرد که پایین تر بودن میانگین عملکرد جسمانی زنان شاغل نسبت به زنان خانه دار شاید به این علت باشد که علاوه بر شیوع اختلالات درد بدون منشأ فیزیولوژیک در زنان شاغل که مسئولیتی مضاعف داشته و علاوه برنقش‌های اجتماعی، وظیفه خانه داری را نیز به عهده دارند و البته درصد زیادی از زنان خانه‌دار نیز دارای مشکلات جسمی هستند که در اثر عدم مراجعه و پیگیری شناسایی نشده و در آمار مطرح نمی شود.
براساس این پژوهش سطح روانی و نشاط شاغل آن نسبت به زنان خانه‌دار به طور معنی‌داری بالاتر است.
روانی و نشاط شاغلان نسبت به زنان خانه دار به طور معنی داری بالاتر است.
نتایج این پژوهش تاکید می‌کند که اشتغال تاثیر مثبتی برکیفیت
زندگی دارد، بنابراین فراهم کردن زمینه‌هایی برای مشارکت‌های اجتماعی زنان و اشتغال زایی در سلامت و ارتقای کیفیت زندگی آنها به عنوان نیمی از افراد جامعه موثر است.
مسئله اقتصاد مقاومتی تدبیری هوشمندانه است که از سوی مقام معظم رهبری مطرح شد و مفهومی است که برای مقاوم سازی، بحران زدایی و ترمیم ساختارهای فرسوده و ناکارآمد موجود در اقتصاد مطرح شد.
اقتصاد مقاومتی به دنبال آن است که با کاهش وابستگی‌ها و تاکید بر مزیت‌های تولید داخلی و تلاش برای خودکفایی زمینه توسعه و پیشرفت را مهیا سازد.
در این بین خانواده در جامعه به عنوان اولین و مهمترین نهاد اجتماعی در
نتایج پژوهش‌های متعدد تاکید می کند که اشتغال زنان تاثیر مثبتی بر کیفیت زندگی آنان دارد بنابراین فراهم کردن زمینه هایی برای مشارکت های اجتماعی زنان و اشتغال زایی در سلامت و ارتقاء کیفیت شاخص های سلامت و توسعه جامعه به عنوان نیمی از افراد جامعه موثر است.
در کنار اهمیت توجه به اشتغال زنان نباید تمام نگاه ها در موضوع اشتغال به دولت باشد و باید زنان توانمند و مبتکر با ابتکار و خلاقیت و دریافت تسهیلات و طرح های حمایتی که دولت در نظر گرفته است اقدام به اشتغال زایی در کشور و نقش آفرینی در حوزه تولید ملی و اقتصاد مقاومتی و استقلال همه جانبه کشور داشته باشند و قطعاً زنان توانمند خراسان جنوبی، با درک جایگاه واقعی زنان در عرصه های مختلف همواره حضور فعال داشته و اشتغال و خود اشتغالی نیز بخشی از این حضور بوده است.
تدوین بسته اجرایی اشتغال پایدار زنان و توسعه مشاغل خانگی برای زنان سرپرست خانوار به منظور کاهش فقر در راستای افزایش اشتغال و حمایت از زنان در دستور کار معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری قرار گرفته است بسته‌ای که امید نیمی از قشر جامع برای حل بحران های اقتصادی و مشکلات معیشتی و بیکاری به آن است و قطعا می تواند با اجرای درست و نظارت مستمر تاثیرات مثبتی را به جای بگذارد.
