امروز اول مهر ۱۴۰۲ نخستین روز پاییز به روال هر ساله روزی است که دانش آموزان و دانشجویان پا به عرصه تعلیم و تربیت میگذارند این روز بهانه خوبی است تا بتوانیم قسمتی از مشکلات و موانع این حوزه را بیان کنیم.
آموزش به عنوان یک رکن اساسی برای توسعه هر کشوری محسوب میشود و هیچ جامعهای بدون نیروی انسانی توانمند نمیتواند به قلههای پیشرفت دست پیدا کند. اما آیا طی سالهای اخیر در جهت توسعه کشور به این نهاد، آنگونه که شایسته است توجه شده است؟.
توانمندسازی نسل آینده با گذار از سیستمهای آموزش و پرورش و آموزش عالی بوده و خروجی این سیستم سنگ بنای توسعه کشور در آینده است. سؤالی که پیش میآید این است که آیا خروجی این سیستمهای آموزشی توانسته جوانی رشد یافته در عرصههای مختلف علمی، اجتماعی، فرهنگی و مذهبی را تحویل جامعه دهد؟.
هر چند موفقیتهای گوناگونی بدست آوردهایم اما با نگاهی جامع و کلی قطعا میتوان جواب «نه» را به عنوان پاسخ این سؤال ارایه داد.
اگر بخواهیم به دلایل ناکارآمدی سیستم آموزشی نگاه کنیم اولین گزینه در عدم شناخت استعدادهای هر دانشآموز و رشد و تعالی دانش آموز بر اساس استعدادهای اوست. سیستم آموزشی به عنوان یک قتلگاهی برای استعدادهای خاص فرزندان این جامعه تبدیل شده و آموزشهای یکسان بدون توجه به هوشهای چندگانه و متفاوت هر انسان با انسان دیگر طراحی شده است.
عدم توجه به ظرفیتها و پتانسیل هر منطقه دلیل دیگری برای ضعف سیستم آموزشی است و چرا باید نگاه آموزشی به سرتاسر کشور و تمام استانها با فرهنگها و امکانات و همچنین ظرفیتهای مختلف یکسان باشد. خروجی سیستمهای آموزشی فقط حفظ معلومات مشخص شده و گاها قدیمی و بدون توجه به پیشرفتهای علمی جهان است.
تاکنون نتوانستهایم زیست بوم توسعه خود را شناسایی و در آن جهت برنامه ریزی کنیم. به عنوان نمونه در کشوری که یکی از قطبهای جهان با بیشترین سطح ذخایر نفت و گاز، چرا توسعه این رشتهها محدود به چند دانشگاه خاص شده؟. چرا در استان خراسانجنوبی که یکی از محصولات استراتژیک آن عناب و زرشک است رشته تحصیلی تخصصی برای آنها وجود ندارد؟.
قطعا دنیای آینده دنیای فناوریهای رایانه است. از برنامه نویسی، هوش مصنوعی، ارزهای دیجیتال، بازاریابیهای اینترنتی، بازیهای رایانهای و غفلت در این موضوعات تاوان سختی به همراه خواهد داشت.
اولین گام برای حل مشکلات شناخت موضوع، برنامه ریزی بلند مدت و توجه بیش از پیش به سیستمهای آموزشی توسط دولت مردان، نمایندگان مجلس و آحاد جامعه است.
متاسفانه در حال حاضر نگاهی که وجود دارد توسعه کشور محدود به اجرای پروژههای عمرانی تعریف شده و قطعا کشوری که نیروی توانمند نتواند پرورش دهد علیرغم اجرای پروژههای عمرانی متعدد چهره توسعه را نخواهد دید.
در پایان میتوان گفت هیچ جامعهای نتوانسته به پیشرفت دست باید جز اینکه نیروی انسانی توانمند در سیستمهای آموزشی خود را پرورش دهد و دالان توسعه کشور در بروزرسانی و توجه بیش از پیش به سیستمهای آموزشی کشور است.
سیدابوالفضل موسوی نژاد، دبیر آموزش و پرورش خراسانجنوبی
دیدگاه ها برای این نوشته بسته شده است.