نوشته : ا.زارعی دانشجوی دکترای تخصصی اموزش پزشکی
به بالارفتن کلسترول یا تری‌گلیسرید در خون، چربی خون گفته می‌شود که در اثر مصرف مواد غذایی بیشتر از میزان مورد نیاز و یا در صورت اختلال در سوخت‌وساز چربی افزایش می‌یابد. مقدار نرمال این چربیها برای سلامتی بدن ضروری می‌باشند.
افرادی که دارای چربی خون بالا هستند غالبا با علایم زیر همراه هستند:
خواب رفتن پاها و احساس حالت گزگز و نیز داغی کف پاها، سرگیجگی و تعریق زیاد، احساس سنگینی، خستگی یا کوفتگی در بدن، خواب‌آلودگی، سوزش و احساس افزایش حرارت نقاط مختلف بدن به خصوص کف پا که معمولاً در شب تشدید می‌شود، دردهای نسبتاً مقاوم به درمان در ناحیه ساق و کف پا و گاهی هم در سایر نواحی بدن، سردردهایی شبیه سنگینی سر، سرگیجه و گاهی وزوز گوش. این علایم معمولا به علت غلیظ شدن خون در اثر افزایش چربی خون است که باعث کندی حرکت خون و در نتیجه باعث اختلال خون‌رسانی و کمبود اکسیژن در بافت‌ها می‌شود.
علت این بیماری بیشتر افزایش مصرف غذاهای چرب و آماده، غذاهای سرخ‌کردنی، افزایش مصرف خوراکی‌هایی مانند برنج، ماکارونی، تخم مرغ، آجیل‌های بو داده، انواع نوشابه‌ها، سس‌های چرب، کمبود مصرف میوه و سبزی، استفاده از روغن های ناسالم (جامد و مایع)، استرس، کم خوابی، کم بودن فعالیت بدنی و یبوست است.
گاهی این بیماری به صورت همراه با بیماری‌هایی مانند کم‌کاری تیروئید، بعضی از بیماری‌های کبدی و کلیوی، بیماری قند، نارسایی مزمن کلیه، چاقی، بعضی از عفونت‌ها، اعتیاد به الکل، ایدز دیده می‌شود. افزایش چربی خون میتواند منجر به رسوب چربی در دیواره رگ‌ها و تنگی آن‌ها شود و به همین دلیل میتواند باعث افزایش خطر ابتلا به سکته مغزی، درد قفسه سینه و گرفتگی عروق هم شود. گاهی اوقات با رسوب نمک و سایر املاح بر روی این چربی ته‌نشین شده در عروق، سخت‌شدگی دیواره شریان‌ها به وجود می‌آید که منجر به شکنندگی عروق و ایجاد لخته در آن و در نتیجه بروز انواع سکته‌های قلبی و مغزی می‌شود.
برای تشخیص بالا بودن چربی خون، اندازه‌گیری دو نوع چربی خون یعنی کلسترول و تری‌گلیسیرید انجام می‌شود. برای اندازه‌گیری دقیق چربی‌های خون باید ۹ تا ۱۲ ساعت پیش از خون گرفتن چیزی به جز آب نخورید و ننوشید.
در بدن دو نوع کلسترول وجود دارد. کلسترول خوب یا HDL و کلسترول بد یا LDL.
اما چگونه می‌توانHDL یا کلسترول خوب را در بدن افزایش داد؟
با انجام کارهایی مانند دویدن و ورزش کردن، کاهش وزن، نکشیدن سیگار و پرهیز از مصرف زیاد شکر، آرد، سیب زمینی و برنج سفید. به خاطر داشته باشید غذاهایی که باعث بالارفتن قند خون می‌شوند می‌توانند باعث کاهش کلسترول خوب در بدن شوند. با افزایش مقدار کلسترول خوب، احتمال ابتلا به بیماری‌ها و حملات قلبی کاهش می‌یابد.
در مقابل با کاهش مصرف چربیها و کلسترول، افزایش تحرک بدنی و با ثابت نگه داشتن وزن متعادل می‌توان کلسترول بد خون را کاهش داد.
در صورت مسجل شدن بالا بودن چربی خون با دادن آزمایش، طبق دستور پزشک داروهای خود را مصرف کنید و در کنار آن سبک زندگی سالم را انتخاب نمایید و باز هم تاکید می‌کنیم که پیشگیری همیشه بهتر از درمان است.
